هر یک از ما ممکن است در برخی موقعیتهای اجتماعی مثل رفتن به یک قرار کاری، مصاحبه شغلی و … استرس و دلشوره داشته باشیم. اضطراب در این موقعیتها کاملا طبیعی است، اما در افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی یا سوشال فوبیا تعاملات روزمره هم باعث اضطراب، استرس، ترس و خجالت میشود. اختلال اضطراب اجتماعی یک وضعیت پزشکی است که باعث احساس ترس و اضطراب شدید در هنگام قرارگرفتن در موقعیتهای اجتماعی و در کنار افراد غریبه میشود. در واقع این افراد میترسند که مورد بررسی دقیق یا قضاوت منفی دیگران قرار بگیرند.
اختلال سوشال فوبیا یک بیماری مزمن سلامت روان است و متاسفانه اضطراب شدید ناشی از آن، بر زندگی روزمره، روابط شخصی، کار، مدرسه یا سایر فعالیتها تاثیر میگذارد؛ زیرا برای فرار از اضطراب، فرد از موقعیتهای اجتماعی دوری و زندگی خود را به نوعی متوقف میکند. خوشبختانه یادگیری مهارتهای مقابلهای در روان درمانی و مصرف دارو میتواند به این بیماران کمک کند تا اعتمادبهنفس مناسبی داشته باشند و توانایی خود را برای تعامل با دیگران بهبود ببخشند. در این مقاله از پزشک مغز با ما همراه باشید تا با این اختلال بیشتر آشنا شویم.
علت اضطراب اجتماعی چیست؟
اضطراب اجتماعی یک اختلال اضطراب رایج و یک وضعیت سلامت روانی است. این اختلال که به عنوان فوبیای اجتماعی نیز شناخته میشود، به صورت یک ترس نامتناسب از موقعیتهای اجتماعی بروز میکند. در واقع بیمار وقتی تحت نظر دیگران باشد اضطراب شدید و مداومی را تجربه میکند. ویژگی بارز آن ترس از قضاوتشدن، ارزیابی منفی، طردشدن، انتقاد یا تحقیر در مقابل دیگران یا در یک موقعیت اجتماعی است.
این بیماری فقط خجالتیبودن یا استرسداشتن در موقعیتهای ناشناخته و جدید نیست، زیرا بسیاری از افراد در اینگونه موقعیتها احساس ترس میکنند. بلکه در موقعیتهای معمولی روزمره مانند غذاخوردن در جمع، ملاقات با افراد جدید، یا هنگام تحتنظر گرفتن توسط دیگران نیز اتفاق میافتد. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است به طور مشهودی مضطرب به نظر برسند، مثلا علائمی مانند سرخشدن، لکنت زبان یا هولشدن را تجربه کنند و در نتیجه این موارد علائم آنها را تشدید میکند.
در نتیجه، ترس از قضاوتشدن باعث میشود افراد مبتلا به این اختلال اغلب از موقعیتهای اجتماعی اجتناب کنند. همچنین در صورت عدم اجتناب، اضطراب و پریشانی قابلتوجهی را تجربه میکنند. این اتفاق ممکن است بر روابط شخصی و شغلی آنها تاثیر منفی بگذارد و منجر به تنهایی، کاهش موفقیت در کار یا تحصیل، افسردگی و سوء مصرف مواد شود. اگرچه این افراد متوجه هستند که ترس آنها بیش از حد و غیرمنطقی است؛ اما اغلب در برابر اضطراب خود احساس ناتوانی کرده و نمیتوانند آن را کنترل کنند.
تقریبا 5 تا 10 درصد از مردم در سراسر جهان به اضطراب اجتماعی مبتلا هستند. در نتیجه این اختلال یک بیماری شایع سلامت روان است که میتواند هر فردی را تحت تاثیر قرار دهد. هراس اجتماعی سومین بیماری شایع سلامت روان پس از اختلال مصرف مواد و افسردگی است. اکثر افراد مبتلا، قبل از 20 سالگی علائم را تجربه میکنند و میانگین سن شروع آن در دوران نوجوانی است. همچنین زنان نسبت به مردان اضطراب بیشتری را تجربه میکنند.
مانند بسیاری دیگر از بیماریهای سلامت روان، این اختلال احتمالا از تعامل پیچیده عوامل بیولوژیکی و محیطی ناشی میشود. مشخصشدن علت دقیق بروز یک اختلال به دلیل پیچیدگی و نقش قسمتهای مختلف مفز دشوار است؛ اما متخصصان سلامت روان همچنان به دنبال کشف علت بروز آن هستند و همچنین در پی آن هستند که چگونه عوامل محیطی میتوانند در بروز آن نقش داشته باشند. علل احتمالی بروز اختلال فوبیای اجتماعی عبارتاند از:
ژنتیک
علت اصلی بروز این اختلال، ژنتیک افراد است. اگر والدین یا خواهر و برادرهای شما این بیماری را داشته باشند، احتمال ابتلا به آن دو تا شش برابر بیشتر است. در واقع برخی ژنها بر ترسهای آموختهشده یا قسمتهایی از مغز مثل آمیگدال تاثیر میگذارند. با این حال، میزان تاثیر ژنتیک نسبت به تاثیر محیط دقیقا مشخص نیست.
ساختار مغز
ساختاری در مغز به نام آمیگدال در کنترل واکنش به ترس نقش دارد. افرادی که آمیگدال بیش فعال دارند ممکن است واکنش شدیدی داشته باشند که باعث افزایش اضطراب در موقعیتهای اجتماعی میشود.
محیط
اضطراب اجتماعی ممکن است یک رفتار آموخته شده باشد. شاید برخی افراد پس از یک موقعیت اجتماعی ناخوشایند یا شرمآور دچار اضطراب قابل توجهی شده باشند و این موقعیتها چندین مرتبه تکرار شود. برای مثال کودکانی که مسخرهشدن، قلدری، طردشدن، تمسخر یا تحقیر را تجربه میکنند، ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به این اختلال باشند. همچنین، داشتن والدین کنترلگر که از فرزندان خود بیش از حد محافظت میکنند، میتواند خطر ابتلا را افزایش دهد. علاوه بر این، سایر رویدادهای منفی در زندگی، مانند تعارضات خانوادگی، تروما یا سواستفاده نیز ممکن است با این اختلال همراه باشد. همچنین داشتن مشکلاتی که جلب توجه میکند، مثل لکنت زبان یا لرزش میتواند باعث بروز این بیماری در برخی افراد شود.
علائم اضطراب اجتماعی
زمانی که افراد مبتلا باید در مقابل یا در کنار افراد دیگر فعالیت کنند، علائم، رفتارها و افکار خاصی را تجربه میکنند. این افراد معمولا قبل از یک موقعیت اجتماعی در طول و بعد از آن این علائم را تجربه میکنند. بسیاری از افراد علائم جسمی شدیدی مانند افزایش ضربان قلب، حالت تهوع و تعریق زیاد را تجربه میکنند و حتی ممکن است دچار حملات پانیک شوند. همچنین علائم رفتاری نیز وجود دارد که این افراد را درگیر میکند.
علائم اضطراب اجتماعی ممکن است آنقدر شدید باشد که زندگی را تحتتاثیر قرار دهد و فرد را از شرکت در موقعیتهای اجتماعی روزمره در زندگی شخصی یا کاری خود باز دارد. علائم این اختلال میتواند در طول زمان تغییر کند. برای مثال اگر با تغییرات زیادی در زندگی مواجه شوید، ممکن است علائم با شدت بیشتری تجربه شوند یا اگر از یک موقعیت اجتماعی اجتناب کنید، ممکن است علائم کاهش یابد. علائم فوبیای اجتماعی به دو دسته جسمی و رفتاری تقسیم میشوند که عبارتاند از:
علائم جسمی فوبیای اجتماعی
علائم و نشانههای جسمی که معمولا با این اختلال همراه است شامل موارد زیر است:
- عدم برقراری تماس چشمی با دیگران
- ناراحتی معده، حالت تهوع یا اسهال
- سرخ شدن، لرزش و لکنت زبان
- انقباض عضلات یا تنش عضلانی
- سرگیجه یا سبکی سر
- افزایش ضربان قلب
- تعریق بیش از حد
- مشکل در تنفس
- حملات پانیک
علائم رفتاری فوبیای اجتماعی
افکار و رفتارهایی که میتوانند از نشانههای اختلال اضطراب اجتماعی باشند عبارتاند از:
- احساس خالیبودن ذهن
- احساس خجالت، ترس، نگرانی و اضطراب در موقعیتهای اجتماعی
- اجتناب از مکانهای شلوغ
- نگرانی در مورد انجام فعالیتهای روزمره، مانند ملاقات با غریبهها، شروع مکالمه، صحبتکردن با تلفن، کار یا خرید
- اجتناب از فعالیتهای اجتماعی مانند گفتگوهای گروهی، غذاخوردن با همکاران و ..
- نگرانی در مورد سرخشدن، عرقکردن یا ناتوان به نظررسیدن
- دشواری هنگام انجام کاری تحت نظارت دیگران
- ترس از اینکه همیشه تحت نظر و قضاوت هستید
- ترس از مورد انتقاد قرارگرفتن یا طردشدن
- داشتن اعتماد به نفس پایین
- پخش مکرر موقعیتهای اجتماعی در ذهن پس از وقوع آنها
در چه موقعیت هایی نشانه های هراس اجتماعی بروز می کنند؟
اگر به اضطراب اجتماعی مبتلا هستید، معمولا در اکثر موقعیتهای اجتماعی دچار اضطراب میشوید، این موقعیتها عبارتاند از:
- تعامل با افراد ناآشنا یا غریبه و شروع مکالمات
- شرکت در مهمانیها یا مجالس اجتماعی
- رفتن به محل کار، مدرسه یا دانشگاه
- برقراری تماس چشمی
- غذاخوردن جلوی دیگران
- برقراری تماسهای تلفنی
- درخواست کمک در مکانهای عمومی
- پاسخدادن به سوالات سایرین
- شرکت در مصاحبه شغلی
درمان اضطراب اجتماعی
هرچند با اجتناب از موقعیتهای اجتماعی میتوان علائم ناشی از این اختلال را کاهش داد؛ اما باید برای درمان آن به طور جدی اقدام کرد. برای درمان این اختلال، روشهای درمانی مختلفی از جمله دارودرمانی با دارو های ضد افسردگی، روان درمانی با درمان شناختی رفتاری (CBT) و ... وجود دارد. برای برخی افراد، تنها روان درمانی کافی است؛ اما افرادی که علائم شدیدتری را تجربه میکنند، باید ترکیبی از هر دو روش را استفاده کنند. در ادامه با روشهای درمان هراس اجتماعی بیشتر آشنا میشویم.
خودمراقبتی
قبل از سایر روشهای درمانی مثل دارودرمانی میتوانید از روشهای خودمراقبتی استفاده کنید. این روش شامل تکنیکهایی است که میتواند به کاهش اضطراب کمک کند و معمولا در گام اول درمان توصیه میشوند. برخی از تکنیکهایی که در این روش استفاده میشوند، شامل موارد زیر است:
- سعی کنید با فکرکردن یا یادداشتکردن آنچه در ذهن شما میگذرد، بیشتر درباره اضطراب خود بفهمید.
- به نحوه رفتارتان در موقعیتهای اجتماعی توجه کنید و یک یادداشت روزانه راجع به آن تهیه کنید.
- برخی از تکنیکهای تمدد اعصاب، مانند تمرینات تنفسی برای کاهش استرس و اضطراب را امتحان کنید.
- موقعیتهای چالشبرانگیز را به بخشهای کوچکتر تقسیم کنید و روی احساس آرامش بیشتر با هر قسمت کار کنید.
- به جای فرضِ بدترینها، بر واقعیت تمرکز کنید.
- به اندازه کافی بخوابید و یک روتین خواب منظم برای خود ایجاد کنید.
- ورزشهایی مانند یوگا و تایچی را برای کمک به مدیریت استرس براساس روتین منظمی انجام دهید.
- برای دریافت حمایت بیشتر با خانواده و دوستان خود تماس بگیرید و تلاش کنید یک فرد قابل اعتماد را برای صحبت صادقانه مانند یک دوست، درمانگر یا یکی از اعضای خانواده پیدا کنید.
- شرکت در گروههای حمایتی برای افرادی که دارای اضطراب اجتماعی هستند، مفید است.
- از ذهن آگاهی و مدیتیشن استفاده کنید.
- از کافئین و سایر محرکها مثل الکل یا مواد مخدر استفاده نکنید.
- درباره اضطراب و اثرات آن بیشتر مطالعه کنید.
- تلاش کنید یک رژیم غذایی متعادل و سالم داشته باشید.
درمان شناختی رفتاری
درمان شناختی رفتاری یا CBT نوعی درمان روانشناختی است که معمولا برای درمان این اختلال استفاده میشود. روانشناس یا درمانگر به شما کمک میکند الگوها و رفتارهای فکری منفی یا مضر را شناسایی کنید. سپس از طریق صحبت کردن و پرسیدن سوالات به شما کمک میکند، آنها را تغییر دهید و دیدگاه متفاوتی به دست آورید. همچنین درمانگر تکنیکهای تنفس و آرامسازی برای مدیریت اضطراب را به شما آموزش میدهد.
در نتیجه، یاد می گیرید که بهتر به استرس، اضطراب و موقعیتهای سخت واکنش نشان دهید و با آن کنار بیایید. CBT معمولا در 8 تا 12 جلسه انجام میشود. جلسات درمانشناختی رفتاری با حضور مراجع و درمانگر، به صورت گروهی یا با حضور والدین و به شکل خانوادگی برگزار میشود. به طور کلی CBT به عنوان بهترین روش درمان برای این اختلال در نظر گرفته میشود؛ اما اگر این روش برای شما موثر نباشد، ممکن است درمانهای دیگر برایتان مفید باشد.
درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ACT
در درمان ACT افراد یاد میگیرند که از ذهن آگاهی، پذیرش و استراتژیهای رفتاری استفاده کنند تا بیشتر حضور داشته باشند و بفهمند که چگونه با وجود احساسات منفی، زندگی مبتنی بر ارزش داشته باشند.
گروه درمانی
گروه درمانی یا حضور در گروههای حمایتی به شما کمک میکند مهارتها و تکنیکهای اجتماعی برای تعامل با افراد در محیطهای اجتماعی را بیاموزید. همچنین حضور در یک گروه به شما کمک میکند تا متوجه شوید که تنها نیستید و راهحلهای عملی را ایفا کنید.
مواجهه درمانی
در این نوع درمان، یک متخصص سلامت روان به شما کمک میکند به جای اجتناب از ترسها و اضطرابها به تدریج با موقعیتهای اجتماعی روبرو شوید.
دارو برای درمان سوشال فوبیا
بسیاری از افراد مبتلا نوع خفیف این اختلال را میتوان تنها با درمانهای روانشناختی درمان کرد؛ اما اگر فرد سطوح شدیدتری از اضطراب را تجربه میکند، ممکن است در کنار سایر روشها به دارو درمانی نیز نیاز باشد. البته کودکان مبتلا به اضطراب اجتماعی معمولا فقط با درمانهای روانشناختی درمان میشوند و دارو بیشتر برای بزرگسالان تجویز میشود.
تشخیص بهترین نوع دارو و دوز آن ممکن است زمان بر باشد اما داروهایی که اغلب برای درمان استفاده میشوند، داروهای ضدافسردگی هستند. این نوع داروها برای افسردگی و اختلالات اضطرابی موثر بوده و خط مقدم درمان این بیماری هستند. داروهای ضداضطراب نیز معمولا برای مدت زمان کوتاهتری استفاده میشوند. داروهای ضدافسردگی SSRI ها و SNRI ها ممکن است هفتهها طول بکشد تا تاثیر داشته باشند. ولی داروهای ضداضطراب معمولا به سرعت تاثیر میگذارند.
همچنین داروهای ضدافسردگی، داروهای ضداضطراب و بتا بلوکرهای مورد استفاده برای درمان این بیماری ممکن است عوارض جانبی داشته باشند. نوع عوارض جانبی بستگی به دارو و نحوه پاسخ بدن شما به آن دارد. از متخصص اعصاب و روان خود در مورد آنچه که ممکن است پس از شروع دارو رخ دهد، بپرسید. داروهایی که معمولا استفاده میشوند، شامل موارد زیر است:
- SSRI ها (مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین): SSRIها نوعی داروی ضدافسردگی هستند. SSRI های رایج مورد استفاده برای درمان این نوع فوبیا شامل فلوکستین، سرترالین، پاروکستین، سیتالوپرام و سیتالوپرام است.
- SNRI ها (مهارکنندههای بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین): SNRI ها نوع دیگری از داروهای ضدافسردگی هستند. ونلافاکسین یا دولوکستین SNRIهای رایجی هستند که پزشک آنها را تجویز میکند.
- بنزودیازپینها: این داروها برای دورههای کوتاه مدت استفاده میشوند و برای استفاده طولانیمدت توصیه نمیشوند. زیرا بدن به این نوع دارو عادت میکند و با گذشت زمان برای رسیدن به همان اثر، دوزهای بیشتری مورد نیاز است. در حالی که داروی ضدافسردگی شروع به کار میکنند، میتوان داروهای ضداضطراب را برای دورههای کوتاه تجویز کرد. لورازپام یا آلپرازولام نمونههایی از بنزودیازپینهای تجویزی هستند.
- بتابلوکرها: داروهای فشارخون معروف به مسدودکنندههای بتا یا بتابلوکرها را نیز میتوان برای مدیریت علائم بیماری فوبیای اجتماعی استفاده کرد. برخی از بتابلوکرها برای درمان یا پیشگیری از علائم جسمی اضطراب مانند افزایش ضربان قلب، لرزش و … استفاده میشوند. پروپرانولول یا متوپرولول نمونههایی از مسدودکنندههای بتا هستند. این نوع دارو به سرعت تاثیر گذاشته و علائم را کاهش میدهد. با این حال، مانند داروهای ضداضطراب نمیتوانند علائم افسردگیِ همراه با اضطراب اجتماعی را درمان کنند.
روش های تشخیص اختلال اضطراب اجتماعی
دکتر مشاوره فردی میتواند یک فرد مبتلا به هراس اجتماعی را بر اساس معیارهای فهرستشده در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا منتشر شده است، تشخیص دهد. بر این اساس اگر فردی علائم مشخصشده در این منبع را حداقل به مدت 6 ماه تجربه کند و این علائم باعث اختلال قابل توجهی در زندگی شده باشد، میتوان تشخیص داد که این فرد دارای اختلال هراس اجتماعی است. درمانگر احتمالا با پرسیدن سوالاتی در مورد علائم و سابقه پزشکی شما، متوجه خواهد شد که آیا معیارهای DSM-5 با تجربه شما مطابقت دارد یا خیر.
همچنین ممکن است از شما سوالاتی در مورد داروهایی که مصرف میکنید، بپرسند. گاهی یک معاینه فیزیکی نیز انجام میدهند تا مطمئن شوند که دارو یا یک بیماری خاص باعث بروز علائم نمیشود. البته روانشناسان میتوانند از ابزارها یا تستهای خاصی نیز استفاده کنند تا درباره آنچه که تجربه میکنید، بیشتر بفهند. سپس براساس پاسخها تشخیص دهند که آیا ممکن است به این اختلال مبتلا شده باشید یا خیر. معیارهای این اختلال تحت DSM-5 شامل موارد زیر است:
- ترس یا اضطراب مداوم و شدیدی را در موقعیتهای اجتماعی تجربه میکنید؛ زیرا معتقدید ممکن است توسط دیگران مورد قضاوت منفی یا تحقیر قرار بگیرید.
- از موقعیتهای اجتماعی که ممکن است باعث اضطراب شما شود یا تحمل آنها با ترس و اضطراب شدید همراه است، اجتناب میکنید.
- اضطراب شدیدی را تجربه میکنید که متناسب با موقعیت نیست.
- تجربه اضطراب یا پریشانی ناشی از موقعیتهای اجتماعی دارید که در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد میکند.
- تجربه ترس یا اضطراب در موقعیتهای اجتماعی دارید که با شرایط پزشکی، دارو یا سوء مصرف مواد توضیح داده نمیشوند.
اگر مراجعه به یک متخصص سلامت روان برایتان دشوار است، از یک دوست یا یکی از اعضای خانواده کمک بخواهید تا برای شما قرار ویزیت رزرو کنند. همچنین اگر یک فرد نزدیک شما در اولین قرار ملاقات همراهی کند، میتواند کمککننده باشد.
پیامد های اختلال سوشال فوبیا
غلبه بر هراس اجتماعی بدون درمان تقریبا غیرممکن است. اضطراب اجتماعی یک اختلال مربوط به سلامت روان است و مانند سایر بیماریها و اختلالات به درمان نیز دارد. درمان میتواند به شما کمک کند تا شدت علائم و اضطراب خود را در موقعیتهای اجتماعی کاهش دهید یا بر آن غلبه کنید. خوشبختانه افراد مبتلا به این اختلال به خوبی به درمان پاسخ میدهند.
شواهد نشان داده است که درمان شناختی رفتاری (CBT) یا داروهایی مانند داروهای ضدافسردگی یا ترکیب هر دو روش در درمان و مدیریت آن بسیار موفق هستند. برخی از افراد مبتلا به این اختلال ممکن است مجبور شوند تا پایان عمر خود دارو مصرف کنند تا بیماری خود را مدیریت کنند. اما سایر افراد ممکن است فقط نیاز به مصرف دارو یا درمان روانشناختی برای مدت معینی داشته باشند.
در صورت عدم درمان، اضطراب اجتماعی میتواند زندگی افرادی را که از آن رنج میبرند، ویران کند. به عنوان مثال، افراد ممکن است فرصت شغلی را که مستلزم تعامل مکرر با افراد جدید است، رد کنند یا به دلیل ترس از لرزش دستانشان از بیرونرفتن با دوستان خودداری کنند. علائم ممکن است به حدی شدید باشد که زندگی روزمره را مختل کند و به طور قابل توجهی در روتین روزمره، عملکرد شغلی یا زندگی اجتماعی تداخل داشته باشد و تحصیل در مقاطع بالاتر، مصاحبه کاری و یافتن شغل و روابط عاشقانه را مختل کند.
همچنین درصد زیادی از افراد مبتلایی که تحت درمان قرار نمیگیرند، ممکن است به افسردگی شدید، وسواس فکری-عملی یا اختلال مصرف الکل مبتلا شوند. در میان افراد مبتلا به این اختلال که از افسردگی نیز رنج میبرند، مشکل مصرف الکل یا مواد مخدر رایج است. مبتلایان ممکن است از این مواد برای کمک به کاهش اضطراب یا خود درمانی استفاده کنند؛ اما سپس به آنها وابسته میشوند.
به همین دلیل، بسیار مهم است که اگر علائم یا نشانههای اختلال اضطراب اجتماعی را تجربه میکنید، با درمانگر خود تماس بگیرید و به دنبال درمان باشید. دریافت درمان برای احساس بهتر و دستیابی به پتانسیل کامل، بسیار مهم است. اگر قبلاً مبتلا به هراس اجتماعی تشخیص داده شدهاید، حتما به طور منظم به پزشک خود مراجعه کنید. اگر علائم بدتر یا نگرانکننده را تجربه می کنید، یا فکر میکنید درمان شما موثر نیست، در اسرع وقت با درمانگر خود تماس بگیرید. همچنین هرگز داروها را به تنهایی و بدون مشورت با پزشک قطع نکنید. در صورت عدم درمان این اختلال میتواند باعث بروز مشکلات زیر شود:
- عزت نفس پایین
- مشکل قاطعیت
- خودگویی منفی
- حساسیت به انتقاد
- مهارتهای اجتماعی ضعیف
- انزوا و روابط اجتماعی دشوار
- پیشرفت تحصیلی و شغلی پایین
- سوء مصرف مواد و نوشیدن بیش از حد الکل
- خودکشی یا اقدام به خودکشی
جمع بندی
اختلال اضطراب اجتماعی یک ترس طولانیمدت و طاقتفرسا از موقعیتهای اجتماعی است. این اختلال در جهان بسیار رایج است که معمولا در سالهای نوجوانی شروع میشود و تا بزرگسالی ادامه دارد. این نوع اختلال اضطراب میتواند بسیار ناراحتکننده باشد و تاثیر زیادی بر زندگی شما بگذارد. بهتر است شما عزیزان در اسرع وقت به کلینیک روان پزشکی و کلینیک روان شناسی پزشک اول مراجعه کنید و شرایط خود را به طور کامل شرح دهید. آنها ابتدا از شما درباره احساسات، افکار و علائم جسمی و رفتاری شما میپرسند. سپس از روشهای رواندرمانی یا دارودرمانی در کنار روشهای خودمراقبی برای درمان استفاده میشود.
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید