(EMG) نوار عصب عضله روشی برای بررسی وضعیت سلامت ماهیچهها و سلولهای عصبی کنترلکننده آنها است. نتایج این تست برای تشخیص اختلالات عضلانی، اختلالات عصبی و مشکلات موجود در ارتباط بین این دو، مورداستفاده قرار میگیرد.
اگر در مسیر درمانتان (EMG) نوار عصب عضله تجویز شده و درباره نحوه انجام آن، کاربردها و چگونگی تفسیر تست نوار عصب عضله سوالاتی دارید، جای درستی آمدهاید! ما در این مقاله قصد داریم با استناد به معتبرترین مقالات پزشکی به این سوالات پاسخ دهیم. لطفا تا انتهای مطلب همراهمان باشید.
نوار عصب عضله (EMG) چیست؟
همانطور که اشاره کردیم (EMG) نوار عصب عضله روشی برای ارزیابی سلامت ماهیچهها و سلولهای عصبی کنترلکننده آنها (نورونهای حرکتی) است. وظیفه این نورونها انتقال پیامهایی است که منجر به انقباض یا استراحت عضلات میشود. در نوار عصب و عضله مسیر انتقال سیگنالها و پاسخ عضلات به این سیگنالها را بررسی میکنند. در واقع این تست فعالیت الکتریکی اعصاب و عضلات را بررسی میکند و نتایج آن را به عدد، نمودار یا صدا ترجمه میکند؛ بنابراین نتایج این تست میتواند حاوی اطلاعات مهمی برای پزشکتان باشد.
اهمیت انجام تست نوار عصب و عضله
نورونهای حرکتی پیامها را از سیستم عصبی مرکزی به ماهیچهها منتقل میکنند تا عضله موردنظر منقبض شود. با انقباض ماهیچههای مختلف فعالیتهایی مانند راهرفتن، صحبتکردن، جویدن، بلع، تنفس، بلندکردن اجسام و... ممکن میشود. اگر فرایند انتقال پیام و واکنش عضله به این پیام مختل شود عملکرد ماهیچهها با مشکل روبرو میشود. اختلال در این فرایند به دو علت رخ میدهد:
- اختلال عضلانی: در این عارضه پیامهای عصبی به ماهیچه مخابره میشوند؛ اما عضلات به آنها پاسخ نمیدهند.
- اختلال عصبی: در این اختلال مخابره پیام عصبی به ماهیچه بهدرستی انجام نمیشود.
اختلالات عصبی و عضلانی منجر به بروز علائم زیر میشوند:
- ضعف یا سفتی عضلات؛
- تحلیل ماهیچهها؛
- تیک، گرفتگی یا اسپاسم عضلات؛
- وجود مشکلاتی در صحبتکردن، بلعیدن و جویدن؛
- درد مداوم در اندامهای مختلف؛
- بیحسی، گزگز یا فلج اندامها؛
- ازدستدادن یا کاهش توانایی برای انجام مهارتهای ظریف.
با انجام (EMG) نوار عصب عضله میتوان منشا این علائم را تشخیص داد و درمان متناسب با آن را تجویز کرد.
نوار عصب و عضله برای تشخیص چه بیماری هایی است؟
بیماریهای زیر را میتوان با کمک نوار عصب عضله تشخیص داد:
- سندروم تونل کارپال: این بیماری منجر به بیحسی و درد در دستها میشود و معمولا خطر جدی برایتان ندارد.
- فتق یا پارگی دیسک در ستون فقرات: این بیماری به اعصاب ناحیه ستون فقرات فشار وارد میکند و منجر به درد در ناحیه کمر و بیحسی در پاها میشود. التهاب ناشی از دیابت هم علائمی مشابه فتق دیسک ایجاد میکند. با کمک نوار عصب و عضله میتوان بهراحتی تشخیص داد که علت دردهای ستون فقرات دیابت است یا فتق دیسک.
- سیاتیک: در اثر آسیب به عصب سیاتیک دردهایی در ناحیه تحتانی ستون فقرات، لگن و پاها ایجاد میشود.
- نوروپاتی: نوروپاتی در اثر آسیب به اعصاب محیطی ایجاد میشود و معمولا دیابت علت اصلی آن است.
- سندرم گیلن باره: اختلال نادری است که طی آن سیستم ایمنی به اعصاب محیطی حمله میکند.
- میاستنی گراویس: این بیماری منجر به ضعف عضلانی میشود و در دسته بیماریهای خودایمنی قرار میگیرد.
- دیستروفی عضلانی: این بیماری جزء بیماریهای پیشرونده و ژنتیکی است. طی این عارضه ساختار و عملکرد ماهیچهها بهشدت تحت تاثیر قرار میگیرد.
- اسکلروز جانبی آمیوتروفیک یا لوگهریگ: در دسته بیماریهای پیشرونده قرار میگیرد و به سلولهای عصبی مغز و نخاع حمله میکند. این بیماری بر عملکرد تمام ماهیچههایی که در صحبتکردن، حرکتکردن، جویدن و تنفس منقبض میشوند اثرگذار است.
تماس بگیرید: بهترین متخصصان ستون فقرات در کلینیک مغز و اعصاب پزشک اول
انواع نوار عصب و عضله
کاربرد نوار عصب عضله برای نقاط مختلف بدن است؛ بنابراین باتوجهبه محل درد و ناراحتی ایجاد شده میتوان برای اندامهای زیر از آن استفاده کرد:
نوار عصب و عضله گردن
آرتروز گردن و مشکلات مربوط به پارگی یا فتق دیسک گردن باعث ایجاد دردها و ناراحتیهایی در این ناحیه میشود. گاهی دردهای ناحیه گردن آنقدر شدید میشوند که فعالیتهای روزانهتان را تحت تاثیر قرار میدهد. کاربرد نوار عصب عضله گردن تشخیص علت بروز این دردها است.
نوار عصب و عضله دست
یکی از رایجترین تستها برای تشخیص علت دردهای ناحیه دست نوار عصب عضله است. الکترودهای سوزنی که وارد ماهیچههای دست میشوند فعالیت الکتریکی آن را رصد میکنند تا علت دقیق دردهای این ناحیه مشخص شود. بهترین تست برای تشخیص سندروم تونل کارپال (EMG) نوار عصب عضله است.
نوار عصب و عضله کمر
برای تشخیص شدت رادیکولوپاتی (تحتفشار قرار گرفتن اعصاب ستون فقرات)، ضعف عضلانی ناشی از آن و تعداد اعصاب نخاعی درگیر میتوان از نوار عصب و عضله کمر کمک گرفت. همچنین با تفسیر تست نوار عصب عضله میتوان تشخیص داد که ضعف عضلانی ایجادشده در کمر ناشی از اختلال عضلانی دژنراتیو (مانند آتروفی عضلانی نخاعی) است یا خیر.
نوار عصب و عضله پا
(EMG) نوار عصب عضله پا برای تشخیص اختلالات عصبی و عضلانی در اندامهای تحتانی مورد استفاده قرار میگیرد. دردهای سیاتیک را میتوان با نوار عصب و عضله پا تشخیص داد.
چگونگی انجام نوار عصب و عضله
نوار عصب عضله شامل دو بخش است:
- بررسی هدایت عصبی یا NCS (نوار عصب)
- الکترومیوگرافی یا بررسی پاسخ عضلانی (نوار عضله)
در گام اول پزشک تان هدایت عصبی نورونها را در محل درد بررسی میکند. برای این کار الکترودهای سطحی روی ناحیه مورد نظر قرار میگیرد تا توان نورونهای حرکتی را برای رساندن سیگنالهای الکتریکی بررسی کند. بعد از بررسی هدایت عصبی، محل موردنظر را برای واردکردن الکترودهای سوزنی ضدعفونی میکند. سپس سوزنها را وارد عضلاتتان میکند. در این مرحله کمی درد و سوزش را تجربه خواهید کرد. الکترودهای سوزنی فعالیت الکتریکی عضلات را حین انقباض و استراحت بررسی میکنند.
طی انجام هر دو بخش سیگنالهای الکتریکی به الکترودها اعمال میشود و پاسخ عصبها و عضلات با کمک کامپیوتر به اعداد، صدا و نمودار ترجمه میشود.
اقدامات پیش نیاز جهت انجام تست نوار عصب و عضله
اگر دارای هریک از شرایط زیر هستید لازم است قبل از انجام تست نوار عصب و عضله آن را با پزشکتان در میان بگذارید:
- مصرف داروهای رقیقکننده خون؛
- اختلال خونریزی؛
- استفاده از دیفیبریلاتور یا ضربانساز قلب.
قبل از انجام تست نوار عصب عضله لازم است به نکات زیر توجه کنید تا حین و بعد از انجام آن مشکلی برایتان به وجود نیاید:
- شب قبل یا روز انجام تست استحمام کنید تا روی پوستتان چربی نباشد؛
- چند روز قبل از آزمایش از مصرف روغنها، کرمها و لوسیونهای بدن خودداری کنید؛
- روز انجام تست لباس گشاد بپوشید؛
- هنگام مراجعه به مرکز برای انجام (EMG) نوار عصب عضله از آویزان کردن اشیا فلزی مثل ساعت و جواهرات خودداری کنید.
اقدامات پس از انجام تست نوار عصب و عضله
بعد از انجام تست میتوانید فعالیتهای روزانه خود را از سر بگیرید. ممکن است تا چند روز کمی درد و کبودی در محل واردشدن الکترودها احساس کنید که بهمرور کاهش مییابد. اگر بعد از چند روز دردها و کبودیها کمتر نشد یا محل سوزنها متورم شد لازم است با پزشکتان این موضوع را در میان بگذارید.
تفسیر نتایج تست نوار عصب و عضله
برای تفسیر تست نوار عصب عضله باید به میزان فعالیت الکتریکی ثبت شده توجه کنید. در حالت نرمال هنگام استراحت عضله هیچ فعالیت الکتریکی ثبت نمیشود؛ اما هنگام انقباض فعالیت الکتریکی به شکل منحنی ثبت میشود. اندازه و شکل این منحنی حاوی اطلاعاتی پیرامون توانایی عضله برای پاسخدادن به تحریک عصبی است.
فعالیت الکتریکی عضله باید متناسب با انقباض یا تحریک الکتریکی باشد. اگر در نتایج EMG فعالیت ثابتی برای عضله ثبت شده باشد نشان از اسپاستیسیتی یا گرفتگی عضلانی غیرطبیعی است. میزان فعالیت عضله و زمان فعالیت آن دو عامل دیگری است که به پزشکتان در تشخیص صحیح کمک میکند. همچنین میزان خستگی ماهیچه در انقباضهای متوالی در تشخیص ماهیچه ضعیف موثر است.
کلینیک پزشک اول، بهترین مرکز نوار عصب و عضله در تهران
برای انجام تست نوار عصب عضله حتما به مراکز درمانی معتبر مراجعه کنید. پیشنهاد ما کلینیک مغز و اعصاب در مرکز درمانی پزشک مغز است. ما در این کلینیک ضمن فراهمکردن تجهیزات بهروز، دقیقترین نتایج را برای این تست ثبت میکنیم تا به تشخیص صحیحی از علت دردها برسیم.
مدت زمان و هزینه نوار عصب و عضله در کلینیک پزشک اول
مدتزمان انجام تست نوار عصب عضله به گستردگی درد در نقاط مختلف بدن بستگی دارد؛ اما به طور متوسط برای هر اندام 20 تا 30 دقیقه زمان نیاز است. هزینه نوار عصب عضله هم به تعداد عضلاتی که ارزیابی میشوند بستگی دارد. این تست تحت پوشش بیمههای مختلف قرار دارد؛ بنابراین بابت هزینههای آن نگران نباشید! پیشنهاد میکنیم برای مشاوره و اطلاع دقیق از قیمتها با شمارههای درج شده در سایت تماس بگیرید.
تماس بگیرید: دکتر متخصص مغز و اعصاب (دکتر نورولوژی) در تهران
کلام پایانی
(EMG) نوار عصب عضله در دسته روشهای کمتر تهاجمی قرار میگیرد و از آن برای ارزیابی عملکرد ماهیچهها و اعصاب کنترلکننده آن استفاده میشود. نوار عصب و عضله در کلینیک پزشک اول توسط متخصصین مغز و اعصاب و تکنسینهای آموزشدیده و مجرب انجام میشود؛ بنابراین نگران درد یا عوارض آن نباشید!
نوار عصب و نوار عضله حاوی اطلاعات بسیار ارزشمندی است که به پزشکتان در تشخیص انواع بیماریها کمک میکند.
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید