تحقیقات نشان میدهند که درمان وسواس با نوروفیدبک امکانپذیر است. با استفاده از دستگاه نوروفیدبک، دادههایی درباره امواج مغزی افراد مبتلا به وسواس نشان داده میشود و از آنها خواسته میشود فعالیت مغز خود را با خودتنظیمی تغییر دهند. نوروفیدبک اغلب چند بار در هفته توصیه میشود و معمولا بیمه هزینه آن را پوشش نمیدهد. بیماران معمولا پس از یک ماه گزارش میدهند که احساس بهتری دارند.
نوروفیدبک دارای انواع مختلفی است؛ ولی، بیشتر رویکردهای آن از دستگاههای الکتروانسفالوگرام (EEG) استفاده میکنند. در این روش درمانی، فعالیت مغز با استفاده از حسگرهایی که به پوست سر فرد مبتلا متصل میشوند و دادههایی درباره امواج مغز ضبط میکنند، اندازهگیری میشود. سپس بازخورد صوتی یا بصری فوری در پاسخ به فعالیت مغز به فرد ارائه میشود و بیمار نحوه خودتنظیمی را یاد میگیرد. خودتنظیمی به کاهش اضطراب و بهبود تمرکز کمک میکند.
درمان وسواس با نوروفیدبک چگونه است
نوروفیدبک روشی غیرتهاجمی برای درمان اختلال وسواس که با نام اختلال وسواس فکری و عملی (OCD) نیز شناخته میشود، به شمار میرود. نوروفیدبک برای وسواس با آموزش نحوه تنظیم فعالیت مغز در بخشهایی مانند قشر پیشپیشانی، عقدههای قاعدهای و تالاموس، میتواند به افراد مبتلا کمک کند. خوب است بدانید که اختلال وسواس بیشترین تأثیر را روی بخشهای ذکرشده میگذارد.
همچنین نوروفیدبک میتواند به تنظیم سیستم عصبی مرکزی نیز کمک کند. سیستم عصبی مرکزی افراد مبتلا به اختلال وسواس بهصورت مکرر با افکار مزاحم اضطرابآور فعال میشود و باعث میشود که افراد رفتارهای وسواسی را انجام دهند. تحقیقات نشان میدهند که نوروفیدبک با کمک به تنظیم سیستم عصبی مرکزی، الگوهای فکری پریشانکننده و نشخوارکننده و بهتبع آن، رفتارهای وسواسی افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی را کاهش میدهد.
در جلسات درمانی، معمولا ابتدا بیمار روی صندلی مینشیند و حسگرهای ضبطکننده فعالیت مغز به پوست سر فرد متصل میشوند. سپس ممکن است ویدئوها یا تصاویر خاصی به آنها نشان داده شوند یا از آنها خواسته شود یک بازی رایانهای انجام دهند. اگر بیماران باعث ایجاد امواج مغزی مثبت شوند، این امر از طریق نشانههای بصری یا صوتی به آنها نشان داده میشود. جلسات نوروفیدبک ممکن است 30 الی 60 دقیقه طول بکشند. پزشکان ممکن است شرکت در چند جلسه در هفته را برای مشاهده نتایج به بیماران توصیه کنند.
درمان وسواس با نوروفیدبک چقدر طول می کشد
مدتزمان لازم برای درمان وسواس با نوروفیدبک برای همه افراد یکسان نیست. این امر به تعداد جلسات، سلامت بیمار و سرعت یادگیری و حفظ استراتژیهای خودتنظیمی توسط بیمار بستگی دارد؛ ولی، تحقیقات نشان میدهند که بسیاری از بیماران پس از چند هفته درمان نوروفیدبک احساس بهتری دارند. پزشکان ممکن است از پرسشنامههایی مانند مقیاس وسواس فکری و عملی ییل براون برای ارزیابی پیشرفت درمان و بهبود علائم استفاده کنند.
مزایای نوروفیدبک برای درمان وسواس
مزایای درمان وسواس با نوروفیدبک عبارتاند از:
- غیرتهاجمی است: نوروفیدبک بر اساس شرطیسازی عامل است. شرطیسازی عامل، فرایندی کاملا طبیعی است که هر روز از آن برای یادگیری فعالیتهای جدید استفاده میکنید. این فرایند به مغز کمک میکند چرخهای را که منجر به رفتارهای وسواسی میشود، از بین ببرد
- دردناک نیست: نوروفیدبک خوشایند و بیخطر است. تنها کاری که باید بکنید این است که آرام باشید و ویدئوها یا تصاویر را نگاه کنید
- ممکن است نیاز به داروها را کاهش دهد: داروهای طراحیشده برای درمان اختلال وسواس نمیتوانند به همه افراد کمک کنند. اگر این داروها میتوانند علائم شما را بهبود دهند، ممکن است مجبور باشید آنها را تا پایان عمر خود مصرف کنید. نوروفیدبک با ازبینبردن چرخهای که منجر به رفتارهای وسواسی میشود، میتواند نیاز به داروها را کاهش دهد یا حتی بهصورت کامل از بین ببرد
- عوارض جانبی قابلتوجهی ندارد: داروها میتوانند باعث ایجاد عوارض جانبی مختلفی شوند؛ ولی، ازآنجاییکه نوروفیدبک فرایندی کاملا طبیعی است، میتوان گفت که هیچگونه عوارض جانبی ندارد. بیماران پس از جلسات نوروفیدبک گزارش میدهند که اغلب آرامش بیشتری دارند و بهتر میخوابند
آیا نوروفیدبک برای درمان انواع وسواس کاربرد دارد
تحقیقات نشان میدهند که نوروفیدبک با آموزش نحوه تنظیم فعالیت مغز، میتواند به درمان اختلال وسواس فکری و عملی کمک کند؛ ولی، متأسفانه، تحقیقات محدودی در این باره انجام شده است؛ بنابراین، هنوز بهصورت قطعی نمیتوانیم بگوییم که نوروفیدبک میتواند انواع وسواس را بهصورت مؤثر درمان کند. تحقیقات بیشتری باید برای بررسی اثربخشی نوروفیدبک در درمان انواع وسواس انجام شوند.
درمان وسواس با rtms بهتر است یا نوروفیدبک
نوروفیدبک ممکن است با تحریک مغناطیسی مکرر مغز (rtms) اشتباه گرفته شود؛ ولی، این دو روش درمانی تفاوتهای مختلفی با یکدیگر دارند. دستگاه آر تی ام اس از میدانهای مغناطیسی برای تحریک بخشهای خاصی از مغز که با بیماریهای روانی مرتبط هستند، استفاده میکند. این روش با فعالکردن سلولهای عصبی خاصی، میتواند منجر به تغییر خلق و بهبود بیماریهای روانی شود.
نوروفیدبک از میدانهای مغناطیسی برای تحریک سلولهای عصبی استفاده نمیکند. در طول این روش، افراد میتوانند فعالیت مغز خود را در پاسخ به دادههای امواج مغزی و بیوفیدبک تغییر دهند. هر دو این روشها برای درمان وسواس مؤثر هستند و روشهایی بیخطر و غیرتهاجمی محسوب میشوند. اگر میخواهید بدانید که درمان وسواس با کدام روش بهتر است، خوب است بدانید که پاسخ این سؤال به شرایط منحصربهفرد شما مانند سابقه پزشکی و شدت علائم بستگی دارد؛ بنابراین، تنها پزشک میتواند به این سؤال پاسخ دهد.
برای درمان وسواس به کمک نوروفیدبک به کجا مراجعه کنیم
اگر علائم اختلال وسواس فکری و عملی شما با روشهایی مانند رواندرمانی یا داروها بهبود نیافته است، نوروفیدبک ممکن است گزینه درمانی مناسبی برای شما باشد. اگر به دنبال مرکز معتبری برای درمان وسواس با کمک نوروفیدبک میگردید، کلینیک پزشک اول بهترین گزینه است. پزشکان این کلینیک میتوانند بهترین و جدیدترین روشهای درمانی مانند نوروفیدبک را برای وسواس شما تجویز کنند و اطلاعات بیشتری درباره آن به شما ارائه دهند.
سخن پایانی
تحقیقات نشان میدهند که درمان وسواس با نوروفیدبک میتواند فواید و مزایای مختلفی مانند کاهش نیاز به داروها داشته باشد. نوروفیدبک باید مکمل رواندرمانی و داروها در نظر گرفته شود. اگر به دنبال مرکز معتبری برای درمان اختلال وسواس خود با بهترین روشهای درمانی هستید، به مرکز مغز و اعصاب تهران (کلینیک پزشک اول) مراجعه کنید.

نوروفیدبک اغلب اولین راهحل برای درمان اختلال وسواس فکری و عملی نیست. پزشکان معمولا ابتدا رفتاردرمانی شناختی، درمان رویارویی و جلوگیری از پاسخ و داروها را برای درمان وسواس تجویز میکنند. در برخی موارد، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ممکن است بهعنوان مکمل داروها و رواندرمانی استفاده شود.
ازآنجاییکه نوروفیدبک درمانی غیرتهاجمی و بیخطر است، عوارض جانبی نادری دارد. عوارض جانبی آن معمولا خفیف و کوتاهمدت هستند و پس از جلسه درمانی رخ میدهند. تحقیقات نشان میدهند که بسیاری از آنها ناشی از دریافت نوروفیدبک ناکافی از متخصصان غیرمعتبر هستند. عوارض جانبی درمان اختلال وسواس با نوروفیدبک عبارتاند از: سردرد، خستگی، سردرگمی، مشکلات تمرکز، اضطراب، تحریکپذیری، تشنج، افسردگی، اختلالات خواب، حالت تهوع و بدترشدن علائم وسواس.
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید