رفتار و حمله هیستریک چیست

رفتار و حمله هیستریک از جمله مفاهیم روانشناسی هستند که در حوزه اختلالات اضطرابی مورد بررسی قرار می‌گیرند. این اختلالات معمولاً به دلیل واکنش‌های روانی یا فیزیکی شدید به عوامل استرس‌زا ایجاد می‌شوند و تأثیرات قابل‌توجهی بر زندگی روزمره و روابط فرد می‏‌گذارد.

رفتار هیستریک شامل واکنش‌های نمایشی و اغراق‌آمیز برای جلب توجه است، در حالی که حمله هیستریک به بروز ناگهانی علائم جسمی و عاطفی اشاره دارد که منشأ روانی دارند. در این مقاله، به بررسی دقیق اختلال هیستری، حملات هیستریک و تأثیر آن‌ها بر سلامت روان می‌‎پردازیم و راهکارهای تشخیصی و درمانی مؤثر را معرفی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

اختلال هیستری چیست

اختلال هیستری یکی از انواع اختلالات روان‌شناختی است که در آن فرد واکنش‌های عاطفی یا جسمی شدیدی نشان می‌دهد که اغلب منشأ آن‌ها مشکلات روانی یا عاطفی است. این اختلال معمولاً به صورت علائم جسمی ، بدون هیچ علت فیزیکی مشخص بروز می‌کند و افراد مبتلا به هیستری ممکن است دچار فلج‌های موقتی، از دست دادن بینایی یا شنوایی، یا علائم جسمانی دیگر شوند که ریشه در عوامل روانی دارند.
به عنوان نمونه، در اختلال هیستری، فرد گاهی بدون هیچ آسیب فیزیکی به صورت ناگهانی دچار بی‌حسی یا ناتوانی در حرکت می‎‌شود. این وضعیت نشان‌دهنده تلاش ناخودآگاه ذهن برای کنار آمدن با استرس‌ها یا مشکلات روانی است. اختلال هیستری از گذشته تا امروز با نام‌های مختلفی شناخته شده و تحقیقات علمی نشان داده که این بیماری تحت تأثیر عوامل زیستی، روانی و محیطی شکل می‌گیرد.

حمله هیستریک چیست

حمله هیستریک وضعیتی است که در آن فرد به طور ناگهانی دچار واکنش‌های شدید روانی یا جسمی می‌شود. معمولا شامل گریه‌های بی‌وقفه، خنده‌های کنترل‌نشده یا حتی حرکات غیرارادی بدن است. حملات هیستریک در پاسخ به استرس شدید یا تجربه‌های ناخوشایند رخ می‌دهند و با علائم دیگری همچون تنگی نفس یا درد در قفسه سینه همراه است.
این حملات معمولاً بدون هشدار قبلی و به صورت ناگهانی شروع می‌شوند و در برخی موارد اطرافیان فرد را دچار نگرانی می‎‌کنند. همچنین افراد مبتلا به حملات هیستریک معمولاً پس از آرام شدن از حمله، احساس خستگی شدید یا گیجی دارند.

رفتار هیستریک چیست

رفتار هیستریک  (Hysterical Behavior) به واکنش‌های احساسی شدید و غیرمنطقی گفته می‌شود که فراتر از حد معمول است و کنترل آن دشوار به نظر می‌رسد. این نوع رفتار زمانی مشاهده می‌شود که فرد در مواجهه با یک موقعیت، واکنشی افراطی و نامتناسب نشان دهد، به‌گونه‌ای که احساساتش بر منطق غلبه کند.

در گذشته، مردم بر این باور بودند که هیستری ریشه در بیماری‌ای به نام هیسترون (به‌معنی رحم) دارد و به همین دلیل، این اختلال را عمدتاً به زنان نسبت می‌دادند و آن را یکی از پایه‌های مطالعات اولیه در روان‌پزشکی می‌دانستند. با این‌حال، امروزه علم روان‌شناسی نشان داده است که رفتارهای هیستریک محدود به یک جنس خاص نیست و معمولا ناشی از اضطراب، استرس، افسردگی یا سایر اختلالات روان‌شناختی است.

علائم رفتار هیستریک

علائم رفتار هیستریک به صورت تغییرات جسمی، مانند لرزش دست‌ها یا از دست دادن موقت حس و حرکت در اندام‌ها، بروز می‎‌کنند. همچنین، تغییرات عاطفی نظیر گریه یا خنده‌های کنترل‌نشده و واکنش‌های نمایشی همچون حرکات یا ژست‌های اغراق‌آمیز برای جلب توجه از دیگر نشانه‌های این رفتار هستند.

 علاوه بر این، کاهش کنترل بر احساسات و واکنش‌ها در موقعیت‌های استرس‌زا نیز از دیگر ویژگی‌های بارز رفتار هیستریک به شمار می‌رود. از دیگر علایم رفتار هیستریک این است که فرد به طور موقت دچار اختلال در حافظه شود، رفتارهایی مانند راه رفتن در خواب نشان دهد، یا برای مدتی کوتاه علائم اختلال هویت چندگانه را تجربه کند.

این علائم گاه شباهت‌هایی با علائم بیماری‌های دیگر دارند و برای تشخیص دقیق نیاز به ارزیابی‌های تخصصی پزشک است. معمولاً این نشانه‌ها به صورت ناگهانی و در پاسخ به شرایط استرس‌زا بروز می‌کنند و با کاهش استرس یا تغییر در شرایط محیطی بهبود می‌یابند.

علل رفتار هیستریک

بروز رفتار هیستریک تحت تأثیر عوامل مختلفی است. تجارب استرس‌زا مانند تروماها یا رویدادهای ناخوشایند نقش مهمی در شکل‌گیری این رفتار دارند. علاوه بر این، اختلالات روانی مانند اضطراب و افسردگی نیز به عنوان عوامل زمینه‌ساز شناخته می‌شوند. در کنار این موارد، عواملی همچون ناهنجاری‌های شیمیایی در مغز و فشارهای اجتماعی، از جمله نیاز به جلب توجه، در بروز این رفتار مؤثر هستند. علل رفتار هیستریک معمولاً ترکیبی از این عوامل هستند و برای شناسایی دقیق آن‌ها لازم است حتما ارزیابی کامل روان‌پزشکی انجام شود.

انواع بیماری هیستری

اختلال هیستری اشکال گوناگونی دارد که بر اساس ویژگی‌های رفتاری و روانی به چند دسته تقسیم می‌شود:

• اختلال تبدیلی:  این نوع از هیستری شامل بروز علائم جسمی بدون منشأ پزشکی مشخص است، مانند فلج ناگهانی، از دست دادن بینایی یا کاهش توانایی گفتار که معمولاً در پاسخ به استرس‌های شدید و سرکوب‌شده رخ می‌دهد. این علائم اغلب ناخودآگاه هستند و فرد کنترلی بر آن‌ها ندارد.
• هیستری جمعی:  زمانی که یک گروه از افراد به‌طور هم‌زمان دچار علائم مشابهی مانند سرگیجه، تهوع، غش یا دردهای نامشخص می‌شوند، هیستری جمعی رخ می‌دهد. این پدیده معمولاً ناشی از اضطراب مشترک، تلقین گروهی یا تأثیرات روانی متقابل است و در محیط‌های پرتنش مانند مدارس، محیط‌های کاری یا جوامع بسته دیده می‌شود.
• هیستری عاطفی:  شامل واکنش‌های احساسی شدید و غیرمنتظره مانند گریه ناگهانی، خنده بی‌وقفه یا غش‌های نمایشی است که اغلب با نیاز به جلب توجه یا واکنش به تنش‌های روانی مرتبط می‌شود. این رفتارها معمولا در موقعیت‌های استرس‌زا یا تحت تأثیر جمع تشدید می‌‎شوند.
• هیستری اضطرابی: در این نوع، فرد تحت فشار اضطراب شدید علائم جسمی و روانی مختلفی را تجربه می‌کند، ازجمله تپش قلب، تنگی نفس، سرگیجه و درد قفسه سینه که شبیه به حمله قلبی به نظر می‌‎رسند. این علائم اغلب در افراد حساس و پرتنش مشاهده می‌شود.
• هیستری اجتماعی:  این نوع هیستری با واکنش‌های نمایشی و اغراق‌آمیز در محیط‌های اجتماعی همراه است. افراد مبتلا گاهی برای جلب توجه، تأیید دیگران یا افزایش نفوذ اجتماعی رفتارهای غیرعادی مانند اظهارنظرهای افراطی، رفتارهای نمایشی یا واکنش‌های غیرمنطقی در برابر موقعیت‌های روزمره از خود نشان می‎‌دهند.

خنده هیستریک چیست

خنده هیستریک یکی از انواع واکنش‌های هیستریک است که در آن فرد بدون کنترل شروع به خندیدن می‌کند. این نوع خنده معمولاً در شرایط استرس‌زا یا زمانی که فرد احساس ناتوانی در مدیریت احساسات خود دارد، بروز می‌‎کند.

همچنین خنده هیستریک اغلب به نظر اطرافیان عجیب یا حتی غیرقابل توضیح است، اما در واقع نشان‌دهنده تلاش ناخودآگاه فرد برای کاهش فشار روانی یا مقابله با یک وضعیت دشوار است. این نوع خنده معمولاً به طور ناگهانی شروع شده و پس از مدتی به پایان می‌رسد. بررسی دقیق شرایط فرد توسط دکتر اعصاب و روان به شناسایی علل اصلی این نوع رفتار کمک کرده و به ارائه درمان مناسب منجر می‎‌‌شود.

اختلال پانیک با هیستریک چه ارتباطی دارد؟

اختلال پانیک و هیستری هر دو به عنوان اختلالات اضطرابی شناخته می‌شوند و در برخی موارد علائم مشابهی از جمله حملات ناگهانی و واکنش‌های شدید جسمی دارند. با این حال، اختلال پانیک معمولاً به دلیل ترس‌های مشخص و شدید رخ می‌دهد، در حالی که هیستری بیشتر به واکنش‌های نمایشی و اغراق‌آمیز مرتبط است.
به علاوه، در اختلال پانیک، فرد معمولا دچار حملات ترس شدید، تپش قلب و تنگی نفس می‌‎شود که معمولاً با ترس از مرگ یا از دست دادن کنترل همراه است. اما در هیستری، علائم جسمی و روانی بیشتر جنبه نمایشی دارند و معمولاً برای جلب توجه یا مدیریت استرس‌های روانی بروز می‌کنند. تشخیص دقیق این دو اختلال اهمیت زیادی دارد، زیرا روش‌های درمانی آن‌ها متفاوت است و برای انتخاب بهترین روش درمانی باید بررسی تخصصی توسط روان‌پزشکی انجام شود.

تشخیص اختلال هیستری

برای تشخیص اختلال هیستری، روان‌پزشکان معمولاً از روش‌هایی مانند مصاحبه بالینی استفاده می‌کنند که شامل بررسی سابقه روانی و پزشکی فرد است. همچنین، آزمون‌های روان‌شناختی برای ارزیابی سطح استرس و علائم روانی به کار می‌روند. علاوه بر این، بررسی علائم جسمی انجام می‌شود تا از نبود علل فیزیکی اطمینان حاصل شود.

تشخیص این اختلال به بررسی‌های دقیق نیاز دارد، زیرا بسیاری از علائم هیستری با سایر بیماری‌های جسمی یا روانی اشتباه گرفته می‌‎شوند. پس از تشخیص، درمان مناسب که شامل روان‌درمانی، دارو و تکنیک‌های مدیریت استرس است، برای بهبود وضعیت فرد توصیه می‌شود. این رویکرد جامع به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا کمک بسزایی می‌کند.

روش های درمان رفتار هیستریک

درمان رفتار هیستریک به منظور کاهش علائم و بهبود وضعیت روانی فرد، نیازمند رویکردهای تخصصی و چندجانبه است. این درمان‌ها معمولاً شامل روش‌های روان‌درمانی، دارودرمانی و هیبنوتیزم درمانی است. در ادامه آنها را بررسی می‎‌کنیم:

 روان درمانی

روان‌درمانی یکی از مؤثرترین روش‌ها برای درمان رفتار هیستریک است. در این روش، روان‌درمانگر به فرد کمک می‌کند تا ریشه‌های استرس و اضطراب خود را شناسایی کرده و راهکارهای موثری برای مدیریت آن‌ها بیاموزد. این روش شامل تکنیک‌های شناختی-رفتاری، جلسات گروه‌درمانی یا مشاوره‌های فردی است.

دارو درمانی

داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی برای کنترل علائم رفتار هیستریک تجویز می‎شوند. این داروها باعث تعادل مواد شیمیایی مغز شده و شدت علائم را کاهش می‌دهند. مصرف دارو تحت نظر پزشک انجام می‌شود و معمولاً با روش‌های روان‌درمانی ترکیب می‌شود.

هیبنوتیزم درمانی

هیپنوتیزم‌درمانی یک روش مکمل است که در آن فرد تحت هیپنوتیزم قرار می‌گیرد تا به ریشه‌های روانی مشکلات خود دست یابد. این روش برای کاهش اضطراب و درمان علائم هیستریک مورد استفاده قرار می‌گیرد و در بسیاری از موارد به بهبود وضعیت روانی فرد کمک می‌کند.

سخن پایانی

در این مقاله توضیح دادیم که رفتار و حمله هیستریک از اختلالات روانی مرتبط با استرس و اضطراب هستند. در اختلال هیستری، فرد علائم جسمی مانند فلج یا از دست دادن حواس بدون علت فیزیکی نشان می‌دهد. از طرفی، حملات هیستریک به واکنش‌های شدید عاطفی و جسمی مانند گریه یا تنگی نفس اشاره دارد. این حملات معمولاً به طور ناگهانی و در پاسخ به استرس رخ می‌دهند.

 رفتار هیستریک شامل واکنش‌های اغراق‌آمیز و غیرمنطقی است که در شرایط استرس‌زا بروز پیدا می‌کند. این اختلالات ناشی از عوامل روانی، استرس، اضطراب و مشکلات اجتماعی هستند. درمان رفتار و حمله هیستری شامل روان‌درمانی، دارو درمانی و هیپنوتیزم‌درمانی است.