بی اختیاری ادرار در بارداری چگونه درمان می شود

بارداری دوران شگفت‌انگیز و پر از تغییرات است که در آن، بدن زن با دگرگونی‌های فراوانی مواجه می‌شود. این تغییرات که به دلیل رشد جنین و تحولات هورمونی رخ می‌دهند، متاسفانه در بیشتر موارد عوارض مختلفی به همراه داشته‌اند، یکی از این عوارض شایع، بی ‌اختیاری ادرار در بارداری است.

بسیاری از خانم‌های باردار با این مشکل مواجه می‌شوند و اغلب نمی‌دانند که آیا این مشکل طبیعی است یا نیاز به پیگیری و درمان دارد. در این مقاله، به بررسی دقیق علت بی ‌اختیاری در بارداری، انواع و روش‌های درمان و پیشگیری از آن می‌پردازیم. اگر شما نیز این مشکل را تجربه می‌کنید یا می‌خواهید درباره آن بیشتر بدانید، تا انتها همراه ما باشید.

بی اختیاری ادرار در بارداری چیست

بی ‌اختیاری ادرار در بارداری به وضعیتی گفته می‌شود که فرد کنترل کامل روی دفع ادرار ندارد و ممکن است در زمان‌های مختلفی، از جمله هنگام خندیدن، سرفه کردن یا عطسه کردن، دچار نشت ادرار شود. این وضعیت به‌ویژه در دوران بارداری، به دلیل فشارهای فیزیکی و تغییرات هورمونی، شایع‌تر است و به اصطلاح به آن عوارض بارداری هم می‌گویند. در واقع، این نوع بی‌اختیاری یک مشکل فیزیکی است که بسیاری از زنان باردار در مراحل مختلف بارداری خود با آن مواجه می‌شوند.

بی ‌اختیاری ادرار در بارداری یا به صورت موقت است و با تغییرات پس از زایمان کاهش می‌یابد یا حتی از بین می‌رود؛ یا در برخی موارد، نیاز به اقدامات درمانی دارد تا از افزایش شدت آن جلوگیری شود. با شناسایی نوع و شدت بی‌اختیاری می‌توان به راهکارهای مناسبی دست یافت که به مادر باردار کمک کند این دوران را راحت‌تر پشت سر بگذارد.

آیا بی اختیاری ادرار در بارداری طبیعی است

بی اختیاری ادرار در بارداری، به‌ویژه در سه‌ماهه دوم و سوم، در بسیاری از زنان شایع است و اغلب به عنوان بخشی طبیعی از دوران بارداری در نظر گرفته می‌شود. این موضوع عمدتاً به دلیل افزایش فشار رحم روی مثانه و تغییرات هورمونی بدن اتفاق می‌افتد. با این حال، طبیعی‌بودن این وضعیت به این معنی نیست که باید تحمل شود، بلکه می‌توان با مشاوره بارداری و روش‌های مراقبتی از جمله فیزیوتراپی آن را مدیریت کرد.

برخی از زنان ممکن است بیشتر از دیگران مستعد بی‌اختیاری باشند و این مسئله می‌تواند به عواملی مانند سابقه بی‌اختیاری قبل از بارداری یا زایمان‌های قبلی مربوط باشد. هرچند بی‌اختیاری در بارداری معمولاً موقت است، اما پیگیری و اطلاع از روش‌های مدیریت آن قطعا به کاهش اضطراب و نگرانی‌های بارداری کمک می‌کند.

در صورتی که بی‌اختیاری به‌حدی باشد که زندگی روزمره را مختل کند، حتماً باید با یک متخصص در این زمینه مشورت کرد تا راهکارهای مناسب‌تری برای کنترل و کاهش آن ارائه شود. پزشکان متخصص در کلینیک پزشک اول، می‌توانند در این زمینه به شما کمک کنند تا بتوانید این دوران شگفت‌انگیز را به بهترین شکل ممکن سپری کنید.

انواع بی اختیاری ادرار بارداری

بی ‌اختیاری ادرار در بارداری انواع مختلفی دارد و شناخت این انواع می‌تواند به تعیین روش درمانی مناسب کمک کند:

1. بی‌اختیاری فشاری (استرسی): این نوع بی‌اختیاری به دلیل واردشدن فشار به مثانه در هنگام فعالیت‌های خاصی مانند خندیدن، سرفه کردن یا بلند کردن اجسام سنگین رخ می‌دهد که اتفاقا در بارداری بسیار رایج است و معمولاً به دلیل تغییرات آناتومیکی ناشی از بارداری ایجاد می‌شود.
2. بی‌اختیاری اضطراری: در این نوع بی‌اختیاری، مادر باردار احساس می‌کند که به طور ناگهانی و شدید نیاز به تخلیه مثانه دارد و ممکن است قبل از رسیدن به سرویس بهداشتی، دچار نشت ادرار شود. این نوع بی‌اختیاری نیز در دوران بارداری شایع است و احتمالا ناشی از تغییرات هورمونی است که باعث تحریک بیشتر مثانه می‌شود.
3. بی‌اختیاری مختلط: این نوع ترکیبی از بی‌اختیاری فشاری و اضطراری است. افراد مبتلا به بی‌اختیاری مختلط، هم به دلیل فشار و هم به دلیل اضطرار در دفع ادرار دچار مشکل می‌شوند. این وضعیت ممکن است باعث افزایش ناراحتی و نگرانی شود، اما با تشخیص دقیق نوع بی‌اختیاری، می‌توان اقدامات موثرتری برای مدیریت آن انجام داد.

علت بی اختیاری ادرار در بارداری چیست

بی اختیاری ادرار در بارداری معمولاً به دلیل ترکیبی از عوامل فیزیکی و هورمونی ایجاد می‌شود؛ از رایج‌ترین علت بی اختیاری ادرار در بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. تغییرات هورمونی: هورمون‌های بارداری مانند پروژسترون باعث شل‌شدن عضلات لگن می‌شوند، تا بدن برای رشد جنین آماده شود. این مسئله در کاهش قدرت عضلات اطراف مثانه و افزایش احتمال بی‌اختیاری موثر است.
2. فشار رحم بر مثانه: با رشد جنین و افزایش حجم رحم، فشار بیشتری به مثانه وارد می‌شود. این فشار باعث می‌شود که فضای مثانه کاهش یابد و توانایی ذخیره ادرار کم شود، در نتیجه نشت ادرار بیشتر رخ می‌دهد.
3. ضعف عضلات لگن: بارداری و به‌ویژه زایمان، عضلات کف لگن را تحت فشار قرار می‌دهد و ممکن است باعث ضعیف‌شدن این عضلات شود. عضلات ضعیف نمی‌توانند به‌خوبی از مثانه پشتیبانی کنند و در نتیجه احتمال بی‌اختیاری افزایش می‌یابد.

بعد از زایمان بی اختیاری از بین می رود

بسیاری از زنان پس از زایمان تجربه کاهش یا حتی از بین رفتن بی‌اختیاری ادرار را دارند. با این‌حال، در برخی موارد ممکن است این مشکل پس از زایمان همچنان ادامه پیدا کند. این مسئله به عوامل مختلفی مانند تعداد بارداری‌ها، نوع زایمان و سلامت عضلات لگن بستگی دارد.

اگر بی‌اختیاری پس از زایمان از بین نرفت، احتمال آنکه نیاز به انجام تمرینات تقویت عضلات کف لگن یا استفاده از روش‌های درمانی مانند فیزیوتراپی باشد، زیاد است. خوشبختانه، بیشتر موارد بی‌اختیاری با انجام ورزش‌های مناسب و مراجعه به متخصصان فیزیوتراپی و مشاوران بارداری قابل درمان هستند.

در واقع در صورتی که بی‌اختیاری پس از چند ماه از زایمان ادامه داشته باشد، بهتر است پیگیری و درمان‌های لازم انجام شود تا فرد بتواند به کیفیت زندگی پیش از بارداری بازگردد.

چگونگی تشخیص بی اختیاری ادرار بارداری

تشخیص بی ‌اختیاری ادرار در بارداری معمولا با مشاوره پزشک و ارزیابی علائم انجام می‌شود. پزشک احتمالا تاریخچه پزشکی فرد را بررسی و آزمایش‌های خاصی برای بررسی عملکرد مثانه و شدت بی‌اختیاری تجویز کند.

جالب است بدانید که یکی از روش‌های رایج تشخیص، تست نوار بهداشتی است که در آن از فرد خواسته می‌شود در شرایط مختلفی مانند سرفه یا بلند کردن اجسام سنگین قرار گیرد تا میزان نشت ادرار ارزیابی شود. این تست به پزشک کمک می‌کند تا نوع بی‌اختیاری و شدت آن را تشخیص دهد.

درمان بی اختیاری ادرار در بارداری

درمان بی‌اختیاری ادرار در بارداری بسته به شدت و نوع آن متفاوت است. در موارد خفیف، معمولاً تمرینات کف لگن مانند تمرینات کگل توصیه می‌شود که به تقویت عضلات لگن کمک می‌کند. انجام این تمرینات به طور منظم می‌تواند نشت ادرار را کاهش دهد.

در موارد شدیدتر، ممکن است پزشک توصیه کند که از وسایل حمایتی مانند پد بهداشتی استفاده شود تا نشت ادرار به لباس‌ها آسیب نرساند. همچنین، تغییر در عادات زندگی، مانند محدود کردن مصرف مایعات قبل از خواب، به کاهش بی‌اختیاری کمک خواهد کرد.

پیشگیری از بی اختیاری ادرار در دوران بارداری

خبر خوب اینکه پیشگیری از بی ‌اختیاری ادرار در بارداری کاملاً امکان‌پذیر است البته با رعایت چند نکته ساده که می‌توان به حفظ سلامت مثانه و عضلات لگن کمک کرد.

1. اولین گام، انجام تمرینات منظم کف لگن است که به تقویت عضلات لگن و افزایش کنترل بر مثانه کمک می‌کند.
2. همچنین، پرهیز از مصرف زیاد کافئین و مایعات زیاد قبل از خواب به کاهش فشار بر مثانه کمک می‌کند.
3. توجه به رژیم غذایی سالم و حفظ وزن مناسب نیز از دیگر نکات مهم در پیشگیری از بی‌اختیاری ادرار در دوران بارداری است.

سخن پایانی

بی اختیاری ادرار در بارداری، اگرچه شایع است، اما با آگاهی و مراقبت صحیح قابل مدیریت و حتی پیشگیری است. یکی از بهترین راهکارها در کنار مواردی که در طول مقاله گفتیم، مراجعه به مشاور و فیزوتراپیت ماهر برای کنترل این مشکل است. شما می‌توانید به کلینیک پزشک اول مراجعه کنید تا توسط بهترین متخصصان و فیزیوتراپیست‌ها و همچنین مشاوران خانواده و بارداری معاینه شوید و  ایشان شما را در پیشگیری از ابتلا به بی اختیاری بارداری و مدیریت آن کمک کنند.

از اینکه تا انتهای مقاله همراه ما بودید، صمیمانه سپاسگزاریم، امیدواریم این مقاله به شما کمک کند تا با اطمینان بیشتری این دوران را سپری کنید و راهکارهای موثری برای کنترل بی‌اختیاری در بارداری بیابید.