پارکینسون، بیماریای است که زندگی میلیونها نفر را تحت تاثیر قرار میدهد و با لرزش، سفتی عضلات و کندی حرکت شناخته میشود. در سالهای اخیر، تحریک مغناطیسی فراجمجمهای (rTMS)، بهعنوان یک روش درمان پارکینسون بدون دارو بهصورت نوین مطرح شده است. در این مطلب به بررسی دقیق درمان پارکینسون با rtms، نحوه عملکرد آن در درمان پارکینسون، مزایا، محدودیتها و آخرین یافتههای تحقیقاتی در این زمینه خواهیم پرداخت. در گذشتهای در مقالهای جداگانه درباره اینکه پارکینسون چیست صحبت کردیم، حال در این مقاله با روش درمان بدون دارو این بیماری آشنا میشویم.
درمان پارکینسون با rtms چگونه است؟
درمان پارکینسون با rtms یا تحریک مغناطیسی فراجمجمهای، یک روش درمانی غیرتهاجمی است که در سالهای اخیر برای درمان طیف وسیعی از اختلالات عصبی، از جمله بیماری پارکینسون مورد توجه قرار گرفته است. در این روش، پالسهای مغناطیسی با فرکانس و شدت مشخص، از طریق دستگاه rtms به بخشهای خاصی از مغز اعمال میشود تا فعالیت عصبی را تنظیم کند.
مراحل درمان پارکینسون با تحریک مغناطیسی مغز
همانطور که گفتیم، این روش با ارسال پالسهای مغناطیسی به نواحی خاصی از مغز، فعالیت عصبی را تنظیم کرده و به بهبود علائم پارکینسون کمک میکند. مراحل کلی درمان پارکینسون با rTMS به شرح زیر است:
ارزیابی اولیه
پزشک متخصص مغز و اعصاب یا دکتر نورولوژی با بیمار صحبت کرده و تاریخچه پزشکی کاملی از او دریافت میکند. آزمایشهای لازم مانند MRI یا EEG انجام میشود تا وضعیت مغز و فعالیت عصبی بیمار ارزیابی شود. پزشک با توجه به شدت علائم و ویژگیهای فردی بیمار، مناسببودن درمان پارکینسون با rTMS را تعیین میکند.
تعیین ناحیه هدف
با استفاده از تصویربرداریهای مغزی، ناحیه خاصی از مغز که مسئول کنترل حرکت و سایر عملکردهای مرتبط با پارکینسون است، شناسایی میشود. این ناحیه معمولا قشر حرکتی اولیه (M1) نامیده میشود.
آماده سازی برای درمان
در این مرحله، بیمار روی صندلی مخصوصی مینشیند و کویل مغناطیسی روی سر او قرار میگیرد. کویل مغناطیسی به دستگاه rTMS متصل است که پالسهای مغناطیسی را تولید میکند.
اجرای درمان
پالسهای مغناطیسی با فرکانس و شدت مشخص به ناحیه هدف در مغز ارسال میشوند. بیمار ممکن است در طول درمان، احساس ضربان ملایمی را در سر خود احساس کند. مدت زمان هر جلسه درمانی معمولا حدود 30 دقیقه است.
پیگیری و ارزیابی
پس از پایان دوره درمان، پزشک بهطور منظم وضعیت بیمار را ارزیابی میکند تا بهبود علائم و اثرات جانبی احتمالی را بررسی کند.
مزایای درمان پارکینسون با دستگاه آر تی ام اس
تحریک مغناطیسی فراجمجمهای (rTMS) بهعنوان یک روش درمانی نوین و غیرتهاجمی، مزایای قابلتوجهی برای بیماران مبتلا به پارکینسون به همراه دارد. در ادامه به برخی از مهمترین مزایای این روش درمانی اشاره میکنیم.
- غیرتهاجمی بودن: یکی از بزرگترین مزایای rTMS این است که نیازی به جراحی یا وارد کردن جسم خارجی به بدن ندارد. این امر باعث میشود که ریسک عوارض جانبی جدی به حداقل برسد.
- کاهش علائم پارکینسون : آر تی ام اس میتواند بهطور موثری علائم پارکینسون، از جمله لرزش، سفتی عضلات، کندی حرکات و مشکلات تعادلی را کاهش دهد و به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند.
- اثرات طولانیمدت: در برخی موارد، اثرات درمانی rTMS ممکن است ماهها یا حتی سالها دوام داشته باشد.
- تکمیل درمانهای دیگر: rTMS میتواند بهعنوان یک درمان مکمل در کنار داروهای پارکینسون و سایر روشهای درمانی استفاده شود و اثربخشی کلی درمان را افزایش دهد.
- عوارض جانبی کمتر: در مقایسه با برخی داروهای پارکینسون، rTMS عوارض جانبی کمتری دارد. عوارض جانبی رایج rTMS معمولا خفیف و موقتی و شامل سردرد، سرگیجه و ناراحتی در ناحیه درمان است.
- انعطافپذیری: پارامترهای دستگاه rTMS ، از جمله شدت، فرکانس و مدتزمان تحریک، بهطور دقیق قابل تنظیم است تا بهترین نتیجه برای هر بیمار حاصل شود.
- سرپاییبودن: درمان با rTMS بهصورت سرپایی انجام میشود و نیازی به بستریشدن در بیمارستان ندارد.
- ایمنی بالا: rtms d یک روش درمانی ایمن است و در صورت انجام توسط متخصصین مجرب، خطرات بسیار کمی دارد.
بهطور خلاصه، درمان پارکینسون با rTMS یک روش درمانی امیدوارکننده است که به بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به این بیماری کمک میکند.
آیا درمان با آر تی ام اس درد دارد؟
درمان با آر تی ام اس (rTMS) معمولا با درد همراه نیست. اگرچه برخی بیماران ممکن است در طول جلسات درمانی، احساس ضربان ملایمی در ناحیهای که کویل مغناطیسی روی آن قرار گرفته، داشته باشند، اما این احساس معمولا قابلتحمل است و بهعنوان درد شدید توصیف نمیشود.
اکثر بیماران، احساس ضربان ملایمی مشابه ضربان چکش روی ناخن را توصیف میکنند. برخی بیماران نیز ممکن است در ناحیه درمان احساس گرما یا سوزنسوزنشدن کنند. از طرفی، دستگاه آر تی ام اس صدایی شبیه به ضربهزدن ایجاد میکند که ممکن است برای برخی افراد آزاردهنده باشد؛ اما بهطور کلی، درمان با آر تی ام اس یک روش درمانی غیرتهاجمی است و درد شدیدی ایجاد نمیکند.
تعداد جلسات آر تی ام اس برای درمان پارکینسون
تعداد جلسات آر تی ام اس (rTMS) برای درمان پارکینسون به عوامل مختلفی بستگی دارد و برای هر بیمار متفاوت است. عواملی که بر تعداد جلسات تاثیر میگذارند، عبارتاند از:
- شدت بیماری: هرچه بیماری شدیدتر باشد، ممکن است به جلسات بیشتری نیاز باشد.
- نوع علائم: علائمی که بیمار تجربه میکند، مانند لرزش، سفتی عضلات یا کندی حرکات، نیز بر تعداد جلسات تاثیر میگذارد.
- پاسخ بیمار به درمان: برخی افراد بهسرعت به درمان پاسخ میدهند و به تعداد جلسات کمتری نیاز دارند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به جلسات بیشتری نیاز داشته باشند.
- هدف درمانی: هدف از درمان نیز بر تعداد جلسات تاثیر میگذارد؛ برای مثال، اگر هدف کاهش لرزش باشد، ممکن است نسبت به بهبود کلی عملکرد حرکتی به تعداد جلسات کمتری نیاز باشد.
بهطور کلی، تعداد جلسات درمان پارکینسون با تحریک مغناطیسی مغز بین 20 تا 30 جلسه متغیر است. این جلسات معمولا بهصورت روزانه یا چند بار در هفته انجام میشوند و مدتزمان هر جلسه حدود 30 دقیقه است.
عوارض احتمالی rtms در درمان پارکینسون
تحریک مغناطیسی فراجمجمهای (rTMS) بهطور کلی یک روش درمانی ایمن و غیرتهاجمی است، اما مانند هر روش درمانی دیگری، ممکن است با برخی عوارض جانبی همراه باشد. خوشبختانه، اکثر این عوارض، خفیف و موقتی هستند و معمولا با گذشت زمان برطرف میشوند.
برخی عوارض جانبی رایج rTMS عبارتاند از:
- سردرد: یکی از شایعترین عوارض جانبی rTMS است و معمولا در ناحیهای که کویل مغناطیسی قرار گرفته، احساس میشود. این سردردها معمولا خفیف هستند و با مسکنهای ساده کنترل میشوند.
- احساس ناراحتی در پوست سر: ممکن است در ناحیه درمان، احساس ناراحتی، فشار یا درد خفیف وجود داشته باشد.
- سرگیجه: برخی افراد ممکن است پس از جلسه درمانی احساس سرگیجه کنند.
- خستگی: خستگی مختصر پس از جلسه درمانی نیز ممکن است رخ دهد.
- تغییرات خلقی: در برخی موارد، تغییرات موقتی در خلقوخو، مانند افزایش اضطراب یا افسردگی گزارش شده است.
- اختلالات خواب: برخی افراد ممکن است تغییراتی در الگوی خواب خود تجربه کنند.
- تشنج: این عارضه بسیار نادر است و معمولا در افرادی رخ میدهد که سابقه تشنج یا اختلالات عصبی دارند.
مهم است بدانید که اکثر عوارض جانبی rTMS موقتی هستند و با گذشت زمان برطرف میشوند؛ اما اگر در طول یا بعد از درمان با هرگونه عارضه جانبی غیرعادی روبهرو شدید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
میزان اثر بخشی تحریک مغناطیسی مغز برای درمان پارکینسون
این روش با ارسال پالسهای مغناطیسی به نواحی خاصی از مغز، فعالیت عصبی را تنظیم کرده و به بهبود علائم پارکینسون کمک میکند. اثربخشی rTMS در درمان پارکینسون بهصورت زیر است:
- کاهش علائم: مطالعات نشان دادهاند که rTMS میتواند بهطور موثری علائم پارکینسون، مانند لرزش، سفتی عضلات، کندی حرکات و مشکلات تعادلی را کاهش دهد.
- بهبود کیفیت زندگی: با کاهش علائم پارکینسون، rTMS میتواند بهطور قابلتوجهی کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد و به آنها امکان دهد تا فعالیتهای روزمره خود را بهتر انجام دهند.
- اثرات طولانیمدت: در برخی موارد، اثرات درمانی rTMS ممکن است ماهها یا حتی سالها دوام داشته باشد.
- تکمیل درمانهای دیگر : rTMS این روش میتواند بهعنوان یک درمان مکمل در کنار داروهای پارکینسون و سایر روشهای درمانی استفاده شود و اثربخشی کلی درمان را افزایش دهد.
میزان اثربخشی rTMSبه مواردی، مثل شدت بیماری، نوع علائم، ناحیه هدف، پارامترهای درمان و ویژگیهای فردی بیمار بستگی دارد.
سخن پایانی
درمان پارکینسون با rtms یا تحریک مغناطیسی فراجمجمهای، یک روش درمانی نوین و امیدوارکننده برای مدیریت علائم بیماری پارکینسون است. این روش با تحریک نواحی خاص مغز، به بهبود عملکرد حرکتی و کاهش لرزش کمک میکند. اگر خود یا عزیزانتان به پارکینسون مبتلا هستید، روش rtms ممکن است برای درمان کارساز باشد. برای اطلاعات بیشتر و درمان به شیوههای نوین به کلینیک پزشک مغز مراجعه کنید و خودتان را به دستان توانای کارشناسان و متخصصان کلینیک بسپارید.
کلینیک پزشک اول
بیماران مبتلا به پارکینسون که به درمانهای دارویی به اندازه کافی پاسخ نمیدهند، میتوانند از rTMS بهعنوان یک گزینه درمانی مکمل استفاده کنند. در نهایت، پزشک متخصص، بهترین فرد برای تعیین مناسببودن این روش درمانی برای شماست
خیر، rTMS جایگزین داروهای پارکینسون نیست. این روش معمولا بهعنوان یک درمان مکمل در کنار داروها استفاده میشود و میتواند به بهبود اثربخشی درمان کمک کند
خیر، rTMS برای همه بیماران مبتلا به پارکینسون مناسب نیست. افرادی که دارای ضربانساز قلب، کاشتهای فلزی در مغز یا سایر اختلالات پزشکی هستند، ممکن است کاندیدای مناسبی برای این درمان نباشند
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید