تشخیص اوتیسم با نوار مغز امکان پذیر است؟

یکی از سوالاتی که در سال‌های اخیر ذهن بسیاری از والدین را درگیر کرده؛ این است که اوتیسم چیست؟ متاسفانه اوتیسم اختلالی است عصبی-رشدی که در دوره نوزادی شروع می‌شود و از هر فردی به فرد دیگر کاملا متغیر است؛ این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که در رشد مغز، اختلال ایجاد شود.

بیماری‌هایی مانند ADHD، اوتیسم، مداخلات رفتاری و تأخیر در رشد از جمله بیماری‌های نسبتاً ناشناخته و در حال مطالعه‌ای هستند که در اغلب آن‌ها می‌توان شاهد دخالت یک یا چند ژن بود. باتوجه‌به اینکه علم ژنتیک دائماً در حال تکامل است، از این‌ روی تشخیص بیماری اوتیسم می‌تواند به طرق مختلفی رخ دهد که در این میان تشخیص به‌موقع این اختلال از اهمیت زیادی برخوردار است. تشخیص اوتیسم با نوار مغز یکی از روش‌های نوین است که در آن، پزشک به کمک سیگنال‌های مغزی دریافت شده از لپ خاصی از مغز می‌تواند این بیماری را سریع‌تر تشخیص دهد.

با توجه‌به اینکه تشخیص این بیماری از طریق نوار مغز روشی نسبتاً جدید است، پس برای آشنایی بیشتر با نحوه نوار مغز برای تشخیص اوتیسم توصیه می‌کنیم که این مقاله از سایت پزشک اول را از دست ندهید و بادقت کافی آن را مطالعه کنید.

آیا نوار مغز می‌تواند اوتیسم را شناسایی کند

 اگرچه درگذشته تشخیص اختلالات طیف اوتیسم تنها بر اساس تجربیات و مشاهدات برخی از اختلالات رفتاری میسر بود؛ اما امروزه می‌توان از طریق تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) و بررسی سیگنال‌های مغزی طیف‌های اوتیسم (ASD) آن را تشخیص و شناسایی کرد.

یک تحقیق علمی نشان می‌دهد که اسکن مغز و تصویربرداری از اعصاب کودکان می‌تواند اوتیسم را در سنین کم مانند قبل از دوسالگی شناسایی کند. باتوجه‌ به اینکه افراد مبتلا به اوتیسم در تعاملات اجتماعی و ارتباط‌گیری دچار مشکل هستند، لذا شناخت به‌موقع این بیماری می‌تواند زمینه افزایش مهارت‌های کودک و تغییر در خلق‌وخو را در او ایجاد کند.

نوار مغز کودکان اوتیسم چگونه است؟

 همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم بر اساس یک مطالعه جدید با تصویربرداری مغزی، می‌توان فعالیت مغز را در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم تشخیص داد. از آنجایی‌ که (ASD) یک بیماری تحت‌تأثیر ژنتیک است و صد ژن و جهش‌های مختلف ژنتیکی می‌توانند در بروز آن نقش داشته باشند، از این‌ روی آشنایی و تحلیل نوار مغز به‌منظور تشخیص اوتیسم می‌تواند زمینه افزایش ارتباطات اجتماعی، تعامل، کاهش تکرار سخنان و... را در کودک افزایش دهد.

در طی یک آزمایش که بر مبنای شیوه دریافت نوار مغز برای تشخیص اوتیسم انجام شد، محققان سه نشانه از فعالیت مغز را شناسایی کردند که با پاسخ‌های مختلف کودکان به نمایشگرهای نور نقطه‌ای مطابقت داشت. نسبت به کودکان سالم، در کودکان مبتلا به ASD هنگامی‌که آن‌ها حرکات بیولوژیکی را تماشا می‌کردند، فعالیت در نواحی خاص مغز کاهش می‌یافت. این آزمایش بیانگر این بود که از طریق نوار مغز می‌توان امواج مغزی و سیگنال‌های نقاطی نظیر آمیگدال راست، قشر جلوی پیشانی شکمی و میانی، شیار گیجگاهی خلفی راست و قشر جلوی مغزی شکمی میانی که وظیفه ادراک اجتماعی و شناخت اجتماعی را دارند را بررسی کرد و سپس اختلال اوتیسم را تشخیص داد.

تشخیص اوتیسم در بزرگسالان با نوار مغزی

به‌طورکلی مفهوم اختلالات اتصال عصبی مانند اوتیسم این است که در شبکه‌های مغزی ناهنجاری‌هایی رخ‌ داده است. باتوجه‌به اینکه تشخیص اوتیسم می‌تواند کار نسبتاً دشواری باشد، از این‌ روی دانشمندان سعی کردند به کمک یک بیومارکر یا نشانگر زیستی این اختلال را در بزرگسالان تشخیص دهند. شرح این آزمایش به این صورت بود که آن‌ها بیومارکرهای EEG را تحت عنوان نشانگر زیستی اوتیسم شناسایی کردند، در این آزمایش از ۱۸۶ بزرگسال مشکوک به اوتیسم نوار مغز با چشم‌ بسته گرفته شد. بررسی‌ها نشان داد که حدود ۸۰ درصد از افراد مشکوک به اوتیسم در بزرگسالی دارای بیومارکرهای EEG بودند.

مزایای استفاده از نوار مغز برای تشخیص اوتیسم

اگرچه مزایای نوار مغز کودکان اوتیسم بر هیچ‌کس پوشیده نیست، اما در یک نگاه کلی این روش تشخیصی دارای مزایای متعددی نظیر قابلیت تکرارپذیری، هزینه مقرون‌به‌صرفه، نتیجه دقیق‌تر، بررسی و آنالیز نوار مغز کودک در بازه‌های متوالی و... است؛ اما با تمام این تفاسیر باتوجه‌به اینکه این روش تشخیص نسبتاً جدید است، پس توصیه می‌شود برای انجام این روش تشخیصی به کلینیک‌های معتبر مانند کلینیک مغز و اعصاب پزشک اول مراجعه کرد.

تست نوار مغز از کودکان چگونه انجام می‌ شود

تست نوار مغز برای تشخیص اوتیسم در کودکان به این صورت است که ابتدا پزشک الکترودهایی را به پوست سر متصل می‌کند، سپس سیگنال‌های مغزی کودک ثبت می‌شود. در طی فرایند نوار مغز ممکن است پزشک از کودک بخواهد حرکات بیولوژیکی خاصی را انجام دهد. پس از اتمام فرایند نوار مغز اکنون پزشک با بررسی اسکن سیگنال‌هایی که از قسمت لوب تمپورال منها می‌گیرند، می‌تواند تشخیص دهد که کودک به بیماری اوتیسم مبتلا است و یا خیر.

 سخن پایانی

با توجه‌ به اینکه برای کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD)، تشخیص زودهنگام و به‌موقع از اهمیت زیادی برخوردار است، لذا استفاده از روش‌های شناسایی نظیر MRI و نوار مغز می‌تواند در کاهش علائم شدید مؤثر باشد. اگرچه نوار مغر کودکان اوتیسم با روش کلی نوار مغز چندان تفاوتی ندارد، اما این روش نوین برای عملکرد بهتر همچنان نیاز به بررسی و مطالعه بیشتری دارد.

در یک نگاه کلی می‌توان گفت که علائم و چرایی اختلالات اوتیسم همچنان برای پزشکان و دانشمندان مملو از ابهام است، از این‌ روی تشخیص سریع‌تر و آشنایی با آن می‌تواند نقش مؤثری را در افزایش عملکرد کودک و شناخت بهتر این دسته از کودکان داشته باشد. در کنار تفاسیر فوق جالب است بدانیم که دانشمندان مدت‌هاست که دریافتند که نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به ASD دارای حجم مغزی غیرعادی و بزرگی هستند که همین موضوع این بیماری شگفت‌انگیزتر می‌کند.

همچنین همان‌طور که در این مقاله اشاره شد، جهش‌های ژنتیک و ژن‌ها نیز می‌توانند در بروز اوتیسم نقش مؤثری را ایفا کنند. ازاین‌روی در کنار بررسی این بیماری ازنظر ژنتیکی می‌توان با تشخیص به‌موقع این بیمار با نوار مغز آن را تشخیص داد و برای افزایش مهارت کودک در اولین فرصت اقدام کرد.

ASD نوعی اختلال نسبتاً شایع در کودکان نسل جدید است که می‌تواند با علائمی نظیر اختلال در تکلم، عدم تماس چشمی، تمرکز وسواسی، وابستگی به روتین خاص و... در کودک بروز کند، این اختلال همچون گروه خونی همواره در کودک تا بزرگسالی ثابت است و درمان قطعی ندارد؛ اما به‌طورکلی می‌توان با انجام برخی تمرینات این اختلال را تا حد قابل‌توجهی درمان کرد.

از اینکه تا پایان یکی دیگر از مقالات سایت پزشک اول ما را همراهی کردید، از شما بسیار سپاسگزاریم و امیدواریم این مقاله کوتاه و مختصر در جهت شناخت و آگاهی شما مخاطب گرامی برای تشخیص اوتیسم توسط نوار مغز مؤثر باشد. حتماً نظرات و تجربیات خود را درزمینهٔ سبک زندگی کودکان مبتلا به اوتیسم با ما به اشتراک بگذارید.

کلینیک پزشک اول