ویار بارداری چیست؟ چگونه درمان میشود؟

آیا شما هم جزو آن دسته از مادران باردار هستید که با ویار دست‌وپنجه نرم می‌کند؟ این تجربه مشترک بسیاری از زنان در دوران بارداری است. حالت تهوع، استفراغ و تغییرات ناگهانی در ذائقه، ممکن است لذت این دوران را تحت‌الشعاع قرار دهد؛ اما نگران نباشید، چون شما تنها نیستید! راهکارهایی، مثل مشورت با پزشک و مشاوره بارداری به شما کمک می‌کند و می‌توانید این دوران را به بهترین شکل ممکن پشت سر بگذارید. در این مقاله توضیح می‌دهیم که ویار بارداری چیست و به بررسی دلایل ویار، علائم آن و روش‌های درمان موثر می‌پردازیم.

ویار بارداری چیست

اگر برای شما هم سوال پیش آمده که ویار بارداری چیست، باید بگوییم یکی از رایج‌ترین عوارض بارداری است که بسیاری از خانم‌ها آن را تجربه می‌کنند. این پدیده به هوس‌های شدید و گاه عجیب‌وغریب برای غذاهای خاصی می‌گویند که در دوران بارداری ایجاد می‌شود.

ویار بارداری به معنای میل شدید و ناگهانی به خوردن یک نوع خاص از غذا یا نوشیدنی یا بیزاری از آن است. این هوس‌ها ممکن است بسیار شدید و غیرقابل کنترل باشند و گاهی اوقات باعث ایجاد مشکلات تغذیه‌ای شوند و مادر با حالت تهوع یا موارد دیگر گوارشی مواجه شود.

ویار حاملگی از هفته چندم شروع می شود

ویار حاملگی معمولا از هفته‌های ابتدایی بارداری، به‌خصوص در سه ماهه اول، شروع می‌شود؛ البته این زمان برای هر فرد متفاوت است و برخی زنان ممکن است اصلا ویار نداشته باشند یا اینکه ویارشان در سه ماهه‌ دوم بارداری شروع شود.

انواع ویار در دوران حاملگی

هوس‌های بارداری بسیار متنوع و از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند. در ادامه به برخی از رایج‌ترین انواع ویار در دوران بارداری اشاره می‌کنیم.

ویار سالم

همانطور که گفتیم، ویار در دوران بارداری پدیده‌ای رایج است که اغلب با هوس‌های غذایی عجیب‌وغریب همراه می‌شود؛ اما آیا همه این هوس‌ها سالم هستند؟ مسلما اینگونه نیست! ویار سالم به هوس‌هایی گفته می‌شود که علاوه بر برآورده‌کردن میل شما، به نیازهای تغذیه‌ای بدن شما و جنین نیز پاسخ می‌دهند. در این دوران باید مادر باردار بداند که چه غذاهایی برای ویار سالم مناسب هستند که ما در ادامه به آنها اشاره کرده‌ایم:

• میوه‌ها و سبزی‌های تازه
• لبنیات
• گوشت‌های کم چرب
• آجیل و دانه‌ها
• غلات کامل

توجه داشته باشید که برخی غذاها، مانند ماهی خام، گوشت خام، پنیرهای نرم و تخم‌مرغ خام ممکن است در دوران بارداری ممنوع باشند. بنابراین قبل از مصرف هر نوع غذایی، با پزشک خود مشورت کنید.

ویار پیکا

ویار پیکا، نوعی اختلال خوردن است که در آن فرد تمایل شدیدی به خوردن مواد غیرخوراکی، مانند خاک، گچ، یخ، کاغذ و... پیدا می‌کند. این پدیده در دوران بارداری به دلایل مختلفی ممکن است اتفاق بیفتد. خطرات ویار پیکا در بارداری متاسفانه مادر یا جنین را تهدید می‌کند که عبارت‌اند از:

• کمبود مواد مغذی
• مسمومیت
• عفونت
• مشکلات گوارشی، مانند انسداد روده

پیکا یک مشکل جدی است و باید توسط پزشک درمان شود. خود درمانی ممکن است عواقب جدی برای مادر و جنین داشته باشد.

علائم ویار بارداری چیست؟

حال که متوجه شدید ویار بارداری چیست، باید با علائم آن نیز آشنا شوید. این حالت، علائم مختلفی دارد که برخی از رایج‌ترین آن‌ها از قرار زیر هستند:

• میل شدید به یک یا چند نوع غذا
• تنفر از برخی غذاها
• حساسیت به بو
• حالت تهوع
• استفراغ
• تغییر در اشتها
• افزایش بزاق دهان
• خستگی و بی‌حالی
• سردرد

شدت ویار در افراد مختلف، متفاوت است. برخی زنان، ویار خفیفی دارند که با رعایت نکاتی، قابل‌کنترل است، در حالی که برخی دیگر ممکن است ویار شدیدی را تجربه کنند که روی کیفیت زندگی آن‌ها تاثیر بگذارد.

علت ویار در بارداری چیست؟

علیرغم تحقیقات گسترده، هنوز پاسخ دقیق اینکه علت ویار بارداری چیست، به‌طور کامل مشخص نشده است. اینگونه تصور می‌شود که ویار یک مکانیسم حفاظتی طبیعی بدن است که به مادر باردار کمک می‌کند تا مواد مغذی مورد نیاز خود و جنین را تامین کند. با این حال، این نظریه هنوز کاملا اثبات نشده است. در ادامه مهم‌ترین علل ویار در دوان بارداری را بررسی کرده‌ایم.

تغییرات هورمونی

یکی از اصلی‌ترین دلایل ویار در دوران بارداری، تغییرات چشمگیر در سطح هورمون‌ها است. این تغییرات هورمونی، حس بویایی و چشایی را به شدت تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و منجر به هوس‌های غذایی عجیب‌وغریب یا تنفر از برخی غذاها می‌شود. هورمون‌هایی که بیشترین تاثیر را بر روی ویار دارند، عبارت‌اند از:

• هورمون گنادوتروپین جفتی انسان (hCG) : این هورمون از ابتدای بارداری در بدن مادر ترشح می‌شود و به رشد جنین کمک می‌کند. افزایش سطح hCG در اوایل بارداری، یکی از دلایل اصلی حالت تهوع و استفراغ صبحگاهی است.
• پروژسترون: این هورمون نقش مهمی در حفظ بارداری دارد. افزایش سطح پروژسترون می‌تواند باعث کاهش حرکات روده و افزایش حساسیت به بوها شود.
• استروژن: این هورمون نیز در دوران بارداری افزایش می‌یابد و می‌تواند بر روی اشتها و هوس‌های غذایی تاثیر بگذارد.

نکته مهم اینکه ویار در بارداری یک پدیده طبیعی است و معمولا پس از زایمان از بین می‌رود. اگر ویار شما شدید است و بر روی کیفیت زندگی‌تان تاثیر می‌گذارد، حتما با پزشک خود مشورت کنید.

تغییرات حسی

تغییرات حسی، یکی دیگر از دلایل اصلی بروز ویار در دوران بارداری به شمار می‌آید. این تغییرات، به‌ویژه در حس بویایی و چشایی، به‌شدت احساس می‌شود.

• افزایش حساسیت به بوها: حتی بوهای ملایم نیز می‌توانند باعث حالت تهوع و استفراغ شوند.
• تغییر در درک بوها: برخی بوها ممکن است خوشایندتر و برخی دیگر ناخوشایندتر به نظر برسند.
• تغییر در درک طعم‌ها: طعم غذاها ممکن است تلخ‌تر، ترش‌تر یا شورتر احساس شود.
• کاهش یا افزایش اشتها: برخی زنان باردار ممکن است اشتهای زیادی داشته باشند، در حالی که برخی دیگر اشتهایشان کم باشد.

تغییر نیازهای تغذیه ای

تغییرات نیازهای تغذیه‌ای، یکی دیگر از عوامل موثر در بروز ویار در دوران بارداری است. بدن زن باردار به دلیل رشد جنین و تغییرات متابولیکی، نیاز به مواد مغذی خاصی دارد. این نیازها ممکن است باعث ایجاد هوس‌های غذایی خاص شوند. تغییرات تغذیه‌ای باعث ویار می‌شود زیرا:

• افزایش نیاز به انرژی: جنین در حال رشد به انرژی زیادی نیاز دارد. بدن مادر برای تأمین این انرژی، باید غذای بیشتری مصرف کند
• کمبود مواد مغذی: برخی مواد مغذی، مانند آهن، کلسیم و فولات در دوران بارداری بسیار مهم هستند. کمبود این مواد مغذی ممکن است باعث ایجاد هوس‌هایی شود که بدن را به سمت منابع غنی از این مواد سوق دهد.
• تغییرات در هضم و جذب غذا: تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی در دوران بارداری می‌تواند بر روی هضم و جذب غذا تاثیر بگذارد و باعث ایجاد هوس‌های غذایی شود.

عوامل فرهنگی

علاوه بر تغییرات فیزیولوژیکی، عوامل فرهنگی نیز ممکن است در بروز و نوع ویار در دوران بارداری نقش مهمی ایفا کنند. این عوامل به دلیل تنوع فرهنگی و اجتماعی جوامع مختلف، بسیار متنوع هستند. جالب است بدانید که تاثیر فرهنگ بر ویار به اشکال زیر است:

• هنجارهای اجتماعی: در بسیاری از فرهنگ‌ها، باورهای خاصی درباره غذاهای مجاز و نامجاز در دوران بارداری وجود دارد. برخی غذاها به‌عنوان تقویت‌کننده سلامت مادر و جنین در نظر گرفته می‌شوند و برخی دیگر ممنوع هستند. این باورها ممکن است بر روی هوس‌های غذایی زنان باردار تاثیر بگذارند.
• تجربیات خانوادگی: تجربیات مادران و مادربزرگ‌ها در دوران بارداری معمولا بر روی نسل‌های بعدی تاثیر می‌گذارد. اگر مادری در دوران بارداری به یک غذای خاص علاقه داشته، ممکن است دخترش نیز به آن غذا علاقه‌مند شود.
• در دسترس‌بودن غذاها: نوع غذاهای موجود در محیط زندگی و فرهنگ غذایی یک منطقه، ممکن است بر روی هوس‌های غذایی زنان باردار تاثیر بگذارد.
• معنای نمادین غذا: در برخی فرهنگ‌ها، غذاها دارای معانی نمادین هستند؛ به‌عنوان مثال، برخی غذاها ممکن است با باروری، زایمان یا سلامتی مرتبط باشند.

پیشگیری و مقابله با ویار حاملگی و عوارض ناشی از آن

از آنجا که ویار حاملگی یکی از مشکلات رایج دوران بارداری است و متاسفانه احتمال آنکه سلامت و راحتی مادر را تحت تأثیر قرار دهد، پزشکان و متخصصان با بررسی‌هایی که انجام داده‌اند، رعایت نکات پیشگیرانه و به‌کارگیری روش‌های موثر مقابله را از راهکار موثر در کاهش  شدت این علائم می‌دانند که از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری خواهد کرد. در ادامه به روش‌های پیشگیری و مقابله با ویار و عوارض ناشی از آن می‌پردازیم.

• وعده‌های غذایی کوچک و مکرر: به‌جای سه وعده غذایی بزرگ، وعده‌های کوچک‌تر و مکرر در طول روز مصرف کنید.
• غذاهای سبک: از غذاهای سبک، کم‌چرب و کم‌ادویه استفاده کنید.
• میوه‌ها و سبزیجات: مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه به هیدراته‌ماندن بدن و تامین ویتامین‌ها و مواد معدنی کمک می‌کند.
• زنجبیل: زنجبیل به کاهش حالت تهوع کمک می‌کند. می‌توانید از چای زنجبیل، آب زنجبیل یا مکمل‌های زنجبیل استفاده کنید.
• ویتامینB6 : مصرف ویتامین B6 به توصیه پزشک می‌تواند در کاهش تهوع موثر باشد.
• خواب کافی: سعی کنید شب‌ها به اندازه کافی بخوابید.
• مدیتیشن و یوگا: این روش‌ها به کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کنند.
• استراحت در طول روز: اگر احساس خستگی می‌کنید، کمی استراحت کنید.
• هوای تازه: روزانه در هوای آزاد قدم بزنید.
• آب بنوشید: هیدراته‌ماندن به کاهش حالت تهوع کمک می‌کند.
• از بوهای تند و آزاردهنده دوری کنید: بوهای قوی می‌توانند حالت تهوع را تشدید کنند.
• آروماتراپی: استفاده از رایحه‌های آرامش‌بخش، مانند اسطوخودوس و نعناع به کاهش حالت تهوع کمک می‌کند.
• طب سوزنی: طب سوزنی در کاهش حالت تهوع موثر است.

اگر زن باردار چیزی هوس کند و نخورد چه می شود

این باور قدیمی، که اگر زن باردار چیزی را هوس کند و نخورد، برای جنین مشکل ایجاد می‌شود، هیچ پایه علمی ندارد. این باور بیشتر ریشه در افسانه‌ها و خرافات دارد. در واقع، بین هوس غذایی مادر باردار و سلامت جنین هیچ ارتباط مستقیم و علمی وجود ندارد. بلکه هوس‌های غذایی در بارداری به دلیل تغییرات هورمونی ایجاد می‌شوند و لزوما به معنای کمبود چیزی در بدن نیستند.

مهم‌ترین نکته برای سلامت مادر و جنین، داشتن یک رژیم غذایی متعادل و کامل است که تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین کند. برخی غذاها، مانند غذاهای خام، غذاهای کنسرو شده، و غذاهای حاوی باکتری، ممکن است برای مادر باردار و جنین مضر باشند. بنابراین، به‌جای تمرکز بر روی هوس‌های غذایی، بهتر است به دنبال یک رژیم غذایی سالم و متعادل باشید.

غذاهای ممنوعه دوران حاملگی حتی در صورت ویار

در دوران بارداری، به دلیل تغییرات هورمونی و حساسیت بیشتر بدن، برخی غذاها ممکن است برای مادر و جنین خطرناک باشند. بنابراین حتی اگر به‌شدت نسبت به این غذاها هوس دارید، بهتر است از مصرف آن‌ها خودداری کنید. برخی از غذاهای ممنوع در دوران بارداری عبارت‌اند از:

• ماهی‌هایی با سطح جیوه بالا
• تخم‌مرغ خام یا نیم‌پز
• گوشت خام یا نیم‌پز
• لبنیات غیر پاستوریزه
• میوه‌ها و سبزیجات نشسته
• کافئین
• الکل
• جگر
• غذاهای کنسرو شده
• غذاهای فرآوری‌شده

رایج ترین ویار حاملگی چیست؟

همانطور که گفتیم، ویارهای حاملگی بسیار متنوع هستند و از فردی به فرد دیگر فرق می‌کنند؛ اما به‌طور کلی، برخی از رایج‌ترین ویار حاملگی چیست؟ در ادامه به مهم‌ترین موارد اشاره می‌کنیم.

• هوس غذاهای شیرین: بسیاری از زنان باردار هوس شکلات، شیرینی، آب‌نبات و سایر مواد غذایی شیرین دارند.
• هوس غذاهای شور: چیپس، پاپ‌کورن، غذاهای کنسرو شده و سایر غذاهای شور از رایج‌ترین هوس‌های غذایی در دوران بارداری محسوب می‌شوند.
• هوس غذاهای ترش: برخی زنان باردار ویار لیمو، آب‌لیمو، ترشی و سایر غذاهای ترش را دارند.
• هوس غذاهای خاص: برخی زنان باردار هوس غذاهای بسیار خاصی، مانند یخ یا نشاسته می‌کنند.
• تنفر از برخی غذاها: برعکس هوس، برخی زنان باردار از برخی غذاها به‌شدت متنفر می‌شوند و حتی بوی آن‌ها را نمی‌توانند تحمل کنند.

رایج ترین بیزاری غذایی در دوران بارداری

در دوران بارداری، بسیاری از زنان به دلایل مختلفی، از جمله تغییرات هورمونی، حس بویایی حساس‌تر و تغییرات در ترجیحات غذایی، نسبت به برخی غذاها بیزار می‌شوند. این بیزاری‌ها معمولا در سه ماهه اول بارداری شروع می‌شوند و تا پایان بارداری ادامه پیدا می‌کنند. برخی از رایج‌ترین بیزاری‌های غذایی در دوران بارداری عبارت‌اند از:

• گوشت
• ماهی
• تخم‌مرغ
• قهوه و چای
• سبزیجات خام
• ادویه‌جات
• شیر و محصولات لبنی

ویار بارداری نسبت به شوهر

تغییرات هورمونی در دوران بارداری، حتی می‌تواند روی احساسات، رفتارها و ترجیحات زن تاثیر بگذارد. یکی از این تغییرات، تغییر در حس بویایی و چشایی است که منجر به بیزاری از برخی بوها، طعم‌ها و حتی افراد می‌شود. این موضوعی است که بسیاری از زنان باردار با آن روبه‌رو می‌شوند و به‌عنوان «ویار نسبت به شوهر» شناخته می‌شود. به نظر شما علت این اتفاق چیست؟ ما در ادامه مهم‌ترین دلایل این اتفاق را بررسی کرده‌ایم:

• تغییرات هورمونی: هورمون‌های بارداری به‌شدت روی حس بویایی و چشایی تاثیر می‌گذارند. این تغییرات ممکن است باعث شوند که بوی بدن همسر یا حتی عطر او برای زن باردار آزاردهنده باشد.
• حساسیت به بو: در دوران بارداری، حس بویایی بسیار حساس می‌شود و بوهایی که قبلا برای زن خوشایند بوده‌اند، ممکن است اکنون آزاردهنده باشند.
• استرس و خستگی: بارداری با استرس و خستگی همراه است و این امر بر روی خلق‌وخوی زن باردار تاثیر می‌گذارد و باعث می‌شود که نسبت به اطرافیان خود حساس‌تر شود.

آیا نوع ویار ربطی به جنسیت جنین دارد؟

هیچ ارتباط علمی مستقیمی بین نوع ویار و جنسیت جنین وجود ندارد. مثلا اینکه می‌گویند هوس غذاهای شور نشانه پسر بودن و هوس شیرینی نشانه دختر بودن است، پشتوانه علمی ندارد. با وجود اینکه بسیاری افراد معتقدند که نوع غذاهایی که یک زن باردار هوس می‌کند، می‌تواند نشان‌دهنده جنسیت جنین باشد، اما این باورها بیشتر بر اساس افسانه‌ها و مشاهدات شخصی هستند و هیچ پایه علمی ندارند.

درمان ویار بارداری

تا به این قسمت از مقاله توضیح دادیم ویار بارداری چیست، اکنون نوبت آن است که با راهکارهای درمان و مدیریت این مشکل نیز آشنا شوید. خوشبختانه، روش‌های مختلفی برای کاهش و مدیریت این مشکل و درمان ویار بارداری وجود دارد که برخی از آن‌ها به شرح زیر هستند.

راه های مدیریت ویار در حاملگی

با راهکارهای زیر می‌توان ویار بارداری را بهتر کنترل و مدیریت کرد:

• استراحت کافی: خواب کافی به کاهش حالت تهوع کمک می‌کند.
• اجتناب از بوی نامطبوع: از مکان‌هایی با بوی نامطبوع دور شوید.
• تنفس عمیق: تنفس عمیق به آرامش شما کمک می‌کند.

درمان گیاهی ویار حاملگی

خوشبختانه، علاوه بر روش‌های رایج مدیریت ویار، برخی گیاهان دارویی نیز به کاهش حالت تهوع و بهبود این وضعیت کمک می‌کنند. یادتان باشد که قبل از مصرف هرگونه گیاه دارویی، حتما با پزشک خود مشورت کنید. زیرا برخی گیاهان ممکن است با داروهای دیگر تداخل داشته باشند یا برای برخی افراد مناسب نباشند. در ادامه گیاهان مفید برای کاهش ویار حاملگی را معرفی کرده‌ایم:

• زنجبیل
• نعناع
• بادرنجبویه
• زردچوبه
• آویشن

درمان دارویی ویار در دوران حاملگی

در ابتدا اکیدا توصیه می‌کنیم که قبل از مصرف هرگونه دارو در دوران بارداری، حتما با پزشک خود مشورت کنید. خوددرمانی در این دوران بسیار خطرناک است. در مواردی، مثل ویار شدید ادامه‌دار، استفراغ شدید و بروز عوارض جانبی دیگر، مانند کمبود ویتامین‌ها یا مواد معدنی می‌توان به پزشک مراجعه کرد تا در صورت نیاز دارو تجویز شود.

اگر برایتان سوال است که داروهای رایج برای درمان ویار حاملگی چیست؟ باید بگوییم که:

• ویتامین B6 : یکی از اولین خط درمان‌ها برای ویار، مصرف این ویتامین است. ویتامین B6 به کاهش حالت تهوع کمک می‌کند.
• آنتی‌هیستامین‌ها: برخی آنتی‌هیستامین‌های خاص ممکن است برای کاهش حالت تهوع تجویز شوند.
• داروهای ضد تهوع: داروهای ضد تهوع قوی‌تری نیز وجود دارند که در موارد شدیدتر تجویز می‌شوند.

سخن پایانی

در این مطلب توضیح دادیم که ویار بارداری چیست. ویار بارداری روی کیفیت زندگی زنان باردار تاثیر می‌گذارد. اگرچه روش‌های خانگی و درمان‌های گیاهی می‌توانند مفید واقع شوند، اما در صورت عدم بهبود علائم، مراجعه به پزشک ضروری است. پزشک با تجویز داروهای مناسب و ارائه راهکارهای درمانی، به بهبود وضعیت شما کمک می‌کند. از اینکه تا انتهای این مقاله همراه ما بودید، صمیمانه سپاسگزاریم. اگر نکته‌ای در این مورد است که حس می‌کنید ممکن است به کمک کاربران باردار بیاید، حتما در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.