اختلال نعوظ که یکی از اختلالات جنسی است؛ به ناتوانی در ایجاد یا حفظ حالت نعوظ برای داشتن رابطه جنسی گفته میشود. دلایل مختلفی مانند شرایط تأثیرگذار بر رگهای خونی، شرایط عصبی، شرایط روانی و آسیبها میتوانند افراد را دچار این اختلال کنند. در ادامه این مطلب از سایت پزشک اول، توضیح میدهیم که نعوظ چیست و شما را با هر آنچه که باید درباره این بیماری بدانید مانند علائم، علل، نحوه تشخیص، روشهای درمان و روشهای پیشگیری از آن آشنا میکنیم.
حالت نعوظ (ارکشن) چیست؟
سفتشدن موقتی آلت تناسلی مرد با نام حالت نعوظ یا ارکشن شناخته میشود. اختلال نعوظ روی توانایی فرد در ایجاد و حفظ این حالت تأثیر میگذارد. احساسات نقش مهمی را در ایجاد و حفظ این حالت ایفا میکنند. احساس آرامش، اعتمادبهنفس و برانگیختگی ضروری هستند. مشکلات مرتبط با حالت نعوظ ممکن است ناشی از نگرانی، استرس، درماندگی، خستگی، سوءمصرف مواد، مصرف الکل، برخی از بیماریها و داروها باشند.
اگر نمیتوانید این حالت را ایجاد و حفظ کنید، آن را نادیده نگیرید و حتما به مطب پزشکی معتبر مراجعه کنید؛ زیرا، در بیشتر اوقات، این اختلال ممکن است اولین نشانه بیماریهای زمینهای مانند بیماری قلبی باشد.
علائم اختلال عملکرد نعوظ
علائم اختلال عملکرد نعوظ عبارتاند از:
- تنها در برخی اوقات، میتوانید حالت نعوظ را پیش از رابطه جنسی ایجاد کنید
- میتوانید این حالت را پیش از رابطه جنسی ایجاد کنید؛ ولی، نمیتوانید آن را حفظ کنید
- دچار ناتوانی کامل در ایجاد این حالت شدهاید
- برای حفظ این حالت به تحریک بسیاری نیاز دارید
به خاطر داشته باشید که اگر این علائم را تنها در برخی اوقات تجربه میکنید، ممکن است علائم این اختلال نباشند.
علت اختلال عملکرد نعوظ
شرایطی که میتوانند روی موارد زیر تأثیر بگذارند، میتوانند شما را به اختلال نعوظ مبتلا کنند:
- سیستم گردش خون: سیستم گردش خون شامل رگهای خونی بسیاری است که خون را در سراسر بدن حمل میکنند. آلت تناسلی برای سفتشدن به جریان خون کافی نیاز دارد. زمانی که این بخش از بدن با خون پر میشود، دریچههای رگهای آن بسته میشوند. در برخی اوقات، این دریچهها بهدرستی کار نمیکنند
- سیستم عصبی: سیستم عصبی شامل مغز، نخاع و اعصاب است که برای ارسال پالسهای الکتریکی به بخشهای مختلف بدن مانند آلت تناسلی با یکدیگر همکاری میکنند
- سیستم غدد درونریز: این غدد هورمونهای مختلفی را در بدن میسازند و آزاد میکنند. این هورمونها به بدن کمک میکنند عملکردهای خاصی را انجام دهد؛ برای مثال، هورمون تستوسترون به گشاد کردن رگهای خونی مانند رگهای خونی آلت تناسلی کمک میکند
علت روانی اختلال عملکرد نعوظ
این اختلال ممکن است ناشی از بیماریهای روانی قابلدرمانی مانند افسردگی، اختلال استرس پس از سانحه، اختلال خواب و ترس از رابطه جنسی یا احساساتی مانند اضطراب، استرس، احساس گناه یا اعتمادبهنفس پایین باشد. بیشتر افراد چنین احساساتی را به دلایل بسیاری مانند مشکلات محل کار، مشکلات مالی و مشکلات زناشویی در زندگی روزمره خود تجربه میکنند. بیتفاوتی ناشی از افزایش سن، داروها و مشکلاتی در روابط نیز، میتواند علت روانی دیگری برای این اختلال باشد.
دلایل روانی کمتر از دلایل فیزیکی شایع هستند؛ به عبارت دیگر، میتوان گفت که حدود 10 الی 20% از افراد به دلایل روانی به این اختلال مبتلا میشوند. دلایل روانی اغلب واکنش ثانویه به دلایل فیزیکی زمینهای هستند.
علت فیزیکی اختلال عملکرد نعوظ
این اختلال ممکن است ناشی از بیماریهایی مانند دیابت، دیابت مرتبط با نوروپاتی، فشارخون بالا، کلسترول بالا، بیماری عروقی، بیماری مزمن کلیوی، تصلب شرایین، بیماری پیرونی، تستوسترون پایین، سکته، ام اس و صرع باشد. همچنین آسیب به آلت تناسلی و نواحی اطراف آن مانند شکستگی آلت تناسلی و آسیبهای ناشی از جراحی سرطان پروستات، روده بزرگ و مثانه و پرتودرمانی میتواند دلیل این اختلال باشد.
همچنین اختلال نعوظ یکی از متداولترین عوارض جانبی داروهای بسیاری مانند داروهای ضدافسردگی، داروهای ضداضطراب، داروهای فشارخون، دیورتیکها، آنتیهیستامینها، داروهای شیمیدرمانی، داروهای بیماری پارکینسون، داروهای سرطان پروستات، داروهای ضدآریتمی، آرامبخشها، شلکنندههای عضلانی و داروهای ضدتشنج محسوب میشود.
موادی مانند الکل، آمفتامینها، باربیتوراتها، کوکائین، ماریجوانا، متادون، نیکوتین و مواد افیونی نیز میتوانند فرد را دچار این اختلال کنند. این مواد میتوانند روی سیستم عصبی تأثیر بگذارند و آن را سرکوب کنند. آنها میتوانند آسیب شدیدی به رگهای خونی برسانند و فرد را دچار اختلال نعوظ دائمی کنند.
برخی از افراد عقیده دارند که خود ارضایی بیش از اندازه نیز میتواند مردان را به این اختلال مبتلا کند؛ ولی، خوب است بدانید که این باوری نادرست است و خود ارضایی بهصورت مستقیم باعث ابتلای افراد به این اختلال نمیشود.
تاثیر سن بر اختلال عملکرد نعوظ
با افزایش سن، سطح هورمون تستوسترون در بدن کاهش مییابد و خطر ابتلا به این اختلال را افزایش میدهد. علائم این اختلال در افراد مسنتر بیشتر دیده میشود؛ ولی، به خاطر داشته باشید که این اختلال همیشه با سن مرتبط نیست.
نحوه تشخیص اختلال عملکرد نعوظ
پزشکان میتوانند اختلال نعوظ و دلیل آن را با روشهای مختلفی تشخیص دهند. آنها ممکن است ابتدا سؤالاتی درباره سوابق پزشکی، شخصی و جنسی شما از شما بپرسند. این سؤالات ممکن است شما را خجالتزده کنند؛ ولی، صادقانه به این سؤالات پاسخ دهید تا پزشک بتواند علت اختلال شما را بهسرعت مشخص کند. همچنین پزشکان ممکن است سؤالاتی را از همسرتان بپرسند؛ زیرا، همسرتان ممکن است بتواند اطلاعاتی دقیقتری را درباره دلایل اختلال شما ارائه دهد. پزشکان ممکن است سؤالات زیر را از شما بپرسند:
- آیا داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه، مکملهای گیاهی، مکملهای غذایی و داروهای غیرپزشکی را مصرف میکنید
- آیا دچار افسردگی یا اضطراب شدهاید
- آیا اغلب استرس دارید
- آیا مشکلی در رابطه شما با همسرتان وجود دارد
- هر چند وقت یکبار میتوانید حالت نعوظ را ایجاد کنید
- حالت نعوظ شما چقدر سفت است
- چه مدت میتوانید حالت نعوظ خود را حفظ کنید
- آیا حالت نعوظ خود را زودتر از آنچه که میخواهید، از دست میدهید
- چه زمانی برای اولین بار علائم این اختلال را مشاهده کردید
- زمانی که علائم این اختلال را مشاهده کردید، چه اتفاقی دقیقا رخ داد
- آیا حالت نعوظ را در شب یا در طول صبح تجربه میکنید
- از کدام پوزیشنهای جنسی در رابطه جنسی خود استفاده میکنید
سپس پزشک آلت تناسلی و بیضههای شما را بررسی میکند تا مطمئن شود ظاهری طبیعی دارند و اعصاب آنها بهدرستی کار میکند. آنها همچنین ممکن است به دنبال نشانههایی مانند سینههای بزرگتر از اندازه طبیعی و ریزش مو بگردند؛ زیرا، این نشانهها میتوانند ناشی از مشکلات هورمونی باشند. همچنین آنها ممکن است کارهای زیر را در معاینه فیزیکی انجام دهند:
- آنها ممکن است نبض مچ دست و مچ پا را بررسی کنند تا مطمئن شوند جریان خون شما طبیعی است
- به صدای قلب شما گوش دهند
- فشارخون شما را بگیرند
پزشکان ممکن است آزمایشهای زیر را نیز برای تشخیص دلیل اختلال شما تجویز کنند. پیش از تجویز آزمایشهای زیر، پزشکان درباره هر یک از آنها توضیح میدهند.
- آزمایش خون و ادرار: پزشک با توجه به معاینه فیزیکی و سوابق پزشکی و جنسی شما، ممکن است آزمایشهای خون و ادرار را برای بررسی مشکلاتی مانند دیابت، بیماری قلبی، بیماری کلیوی و مشکلات هورمونی مانند تستوسترون پایین تجویز کند؛ زیرا، این اختلال میتواند ناشی از این بیماریها باشد. پزشک ممکن است نوع دیگری از آزمایش خون را برای بررسی عملکرد تیروئید تجویز کند؛ زیرا، تیروئید شما به جریان هورمونهای جنسی کمک میکند
- آزمایش نعوظ شبانه: مردان معمولا حدود 3 تا 5 حالت نعوظ در طول شب هنگام خواب دارند. پزشک از این آزمایش استفاده میکند تا ببیند آیا میتوانید این حالت را ایجاد و حفظ کنید. در این آزمایش، دستگاهی دور آلت تناسلی پیش از خوابیدن گذاشته میشود. این دستگاه میتواند تعداد حالات نعوظ و سفتی آنها را اندازهگیری کند. در نوع سادهتر این آزمایش، حلقهای پلاستیکی دور آلت تناسلی گذاشته میشود. اگر حالت نعوظ ایجاد شود، حلقه شکسته میشود
- آزمایش تزریق: در این آزمایش، پزشک دارویی را به آلت تناسلی تزریق میکند تا حالت نعوظ را ایجاد کند. اگر این حالت ایجاد نشود، ممکن است اختلال شما ناشی از مشکلات مرتبط با جریان خون به آلت تناسلی باشد
- سونوگرافی: این آزمایش که با نام سونوگرافی داپلر نیز شناخته میشود، روش دیگری برای بررسی جریان خون به آلت تناسلی است. پزشک ممکن است این آزمایش را همراه با آزمایش تزریق تجویز کند. در این آزمایش، پزشک دستگاهی شبیه به عصا را روی آلت تناسلی شما نگه میدارد. این دستگاه از امواج صوتی برای ایجاد ویدئویی از رگهای خونی شما استفاده میکند
- آزمون سلامت روانی: اگر به نظر برسد که اختلال شما ناشی از مشکلات عاطفی و روانی است، پزشک ممکن است سؤالات استانداردی را درباره سلامت روانی شما بپرسد. این سؤالات به پزشک کمک میکنند بفهمد آیا دچار افسردگی، اضطراب یا دیگر دلایل روانی متداول این اختلال شدهاید یا خیر
عوارض اختلال عملکرد نعوظ
اختلال نعوظ میتواند روی سلامت روانی شما و همسرتان تأثیر بگذارد. عوارض این اختلال عبارتاند از:
- لذت نبردن از رابطه جنسی
- ازدستدادن صمیمیت با همسرتان
- داشتن رابطه متشنج با همسر
- افسردگی، اضطراب و کاهش اعتمادبهنفس
- ناتوانی در باردار کردن همسر
این عوارض میتوانند علائم و دلایل این اختلال نیز باشند. اگر دچار این اختلال شدهاید، حتما با متخصصی معتبر ملاقات کنید تا روشهای پیشگیری از این عوارض را یاد بگیرید.
درمان اختلال عملکرد نعوظ
خوشبختانه، اختلال نعوظ قابلدرمان است. به خاطر داشته باشید که اولین مرحله درمان این بیماری، مراجعه به پزشک و تشخیص دلیل زمینهای است؛ برای مثال، اگر پزشک تشخیص دهد که اختلال شما ناشی از مشکلات جنسی است، مشاوره جنسی را به شما پیشنهاد میدهد. پزشک با توجه به دلیل زمینهای این اختلال، یکی از روشهای درمانی زیر را تجویز میکند:
درمان اختلال نعوظ با طب سنتی
در طب سوزنی که از روشهای متداول طب سنتی چینی است، سوزنهای نازکی به نقاط خاصی از بدن شما وارد میشود. متخصصان بر این باور هستند که این روش میتواند توانایی بدن را در ترمیم خود تقویت کند. این روش توانسته است به برخی از افراد مبتلا به این اختلال کمک کند؛ ولی، تحقیقات بیشتری برای اثبات اثرگذاری آن باید انجام شود.
قرص برای درمان اختلال نعوظ
پزشکان معمولا ابتدا داروهای زیر را برای افراد مبتلا به این اختلال تجویز میکنند:
- آوانافیل (استندرا)
- سیلدنافیل (ویاگرا)
- تادالافیل (سیالیس)
- واردنافیل (لویترا، استاکسین)
شما باید این داروها را با توجه به نوع آنها حدود 15 دقیقه یا 36 ساعت قبل از رابطه جنسی مصرف کنید. به خاطر داشته باشید که نباید این داروها را بیش از یکبار در روز مصرف کنید. این داروها میتوانند به درمان 80% از افراد مبتلا به این اختلال کمک کنند؛ ولی، اگر حالت نعوظ به علت این داروها بیش از 4 ساعت طول کشید، حتما به اورژانس مراجعه کنید. سردرد، گرفتگی بینی، درد عضله و در موارد نادر، مشاهده سایه آبی یا سبز در بینایی از عوارض جانبی این داروها محسوب میشوند.
اگر داروهای نیترات را برای بیماری قلبی خود مصرف میکنید، نباید از این قرصها استفاده کنید. اگر به این توصیه عمل نکنید، فشارخون شما بهصورت خطرناکی پایین خواهد آمد. همچنین اگر از آلفابلوکرها برای مشکلات پروستات یا فشارخون خود استفاده کنید، حتما این موضوع را با پزشک در میان بگذارید. اگر داروهای دیگری حتی داروهای بدون نسخه، داروهای گیاهی و مکملها را مصرف میکنید، حتما لیستی از آنها تهیه کنید و آن را به پزشک نشان دهید.
بهبود اختلال نعوظ با تمرینات ورزشی
با انجام تمرینات کاردیو سه بار در هفته و هر بار حداقل به مدت 45 دقیقه، میتوانید به بهبود درجات خفیف این اختلال کمک کنید. تمرینات کاردیو ممکن است شامل پیادهروی سریع، دویدن، شنا، دوچرخهسواری و طنابزنی باشند.
همچنین با انجام تمرینات کف لگن یا کگل نیز، میتوانید به بهبود این اختلال کمک کنید. این تمرینات میتوانند عضلات پایین لگن بهویژه عضله پووکوکسیژئوس را هدف قرار دهند. این عضله از اندامهای لگن حمایت میکند. زمانی که این عضله ضعیف شود، نمیتواند از خروج خون از آلت تناسلی در حالت نعوظ جلوگیری کند. با انجام تمرینات کگل، میتوانید به تقویت و بهبود تونوس این عضله کمک کنید. اگر میخواهید تغییری را در حالت نعوظ خود مشاهده کنید، باید این تمرینات را به مدت 4 تا 6 هفته انجام دهید.
برخی از تمرینات ورزشی برای بهبود اختلال نعوظ عبارتاند از:
- فعالکردن عضلات کف لگن: این تمرین ساده و مهم میتواند نحوه فعالکردن عضلات کف لگن را به شما آموزش دهد. روی کمر خود روی زمین دراز بکشید و زانوهایتان را خم کنید. کف پاها باید روی زمین باشد و بازوها نیز باید در طرفین بدن قرار گیرند. بازدم کنید و عضلات کف لگن خود را به مدت سه ثانیه منقبض کنید. سپس نفس بکشید و به حالت قبلی خود بازگردید. برای پیداکردن عضلات بهویژه عضلات پایین لگن، وقت بگذارید
- فعالکردن عضلات کف لگن در حالت نشسته: روی زمین بنشینید و بازوها را در طرفین بدن خود قرار دهید. زانو هر دو پای خود را خم کنید و کف آنها را روی زمین بگذارید. کف پاهایتان باید بهاندازه عرض باسن با یکدیگر فاصله داشته باشند. از تکنیک تمرین قبلی استفاده کنید و عضلات کف لگن را فعال کنید. عضلات شکم، باسن و پاها را منقبض نکنید
- فعالکردن عضلات کف لگن در حالت ایستاده: بایستید و بازوهای خود را در طرفین بدن خود قرار دهید. همچنین پاهایتان باید بهاندازه عرض باسن از یکدیگر فاصله داشته باشند. از تکنیک تمرین قبلی برای فعالکردن عضلات کف لگن استفاده کنید. عضلات شکم، باسن و پاها را منقبض نکنید
- پایینبردن زانو: برای انجام این تمرین پیلاتس، ابتدا روی زمین دراز بکشید و زانوهای خود را خم کنید. کف پاها باید روی زمین باشد و بازوها نیز باید در طرفین بدن قرار بگیرند. ستون فقرات شما نیز باید در حالت طبیعی باشد. بازدم کنید و عضلات کف لگن را منقبض کنید. سپس یکی از پاها را بهآرامی صاف کنید و روی زمین بگذارید. نفس بکشید و دوباره زانوی خود را خم کنید. این حرکت را 4 یا 5 بار با هر یک از پاها انجام دهید
- بالابردن پا در حالت خوابیده: برای انجام این تمرین پیلاتس همانند تمرین قبلی، روی کمر خود روی زمین دراز بکشید، زانوهای خود را خم کنید و بازوهای خود را در طرفین خود قرار دهید. بازدم کنید، عضلات کف لگن را منقبض کنید و یکی از پاها را بهآرامی به بالا ببرید. نباید لگن و ستون فقرات خود را حرکت دهید. نفس بکشید و پای خود را به پایین بیاورید. سپس این حرکات را با پای دیگر خود انجام دهید
بهبود اختلال نعوظ با تغییر در سبک زندگی
بسیاری از افراد به دلیل سبک زندگی خود به این اختلال مبتلا میشوند. همچنین علائم بسیاری از افراد به علت سبک زندگی ناسالم بدتر میشوند. برخی از تغییرات در سبک زندگی که میتوانند به بهبود این اختلال کمک کنند، عبارتاند از:
- اگر سیگار میکشید، آن را ترک کنید و اگر نمیتوانید آن را ترک کنید، از اطرافیان و پزشک خود کمک بگیرید. آدامس، قرصهای بدون نسخه و داروهای تجویزی پزشک میتوانند جایگزین مناسبی برای نیکوتین باشند
- اگر چاق هستید، وزن خود را کاهش دهید؛ زیرا، اضافهوزن میتواند باعث ایجاد این اختلال یا بدتر شدن آن شود
- هر روز ورزش کنید؛ زیرا، ورزش میتواند به بهبود دلایل زمینهای این اختلال با کاهش استرس، کاهش وزن و افزایش جریان خون کمک کند
- اگر به الکل یا مواد مخدر اعتیاد دارید، برای درمان آن اقدام کنید؛ زیرا، الکل یا برخی از انواع مواد مخدر میتوانند این اختلال را بهصورت مستقیم بدتر کنند یا فرد را دچار مشکلات سلامتی طولانیمدت کنند
نحوه پیشگیری از اختلال عملکرد نعوظ
در بیشتر موارد، با روشهای زیر میتوانید از ابتلا به این اختلال پیشگیری کنید:
- ترک سیگار: ازآنجاییکه سیگارکشیدن با بیماریهای قلبی و عروقی مرتبط است، میتواند فرد را دچار این اختلال کند. حتی اگر دلیل ابتلا به این اختلال نباشد، میتواند خطر ابتلا به آن را افزایش دهد؛ بنابراین، برای ترک سیگار از اطرافیان یا پزشک کمک بگیرید
- برنامه غذایی سالمی داشته باشید: غلات کامل، لبنیات کمچرب، میوهها، سبزیها و گوشت کمچرب را در برنامه غذایی خود قرار دهید. همچنین از خوردن غذاهای پرچرب بهویژه چربیهای اشباعشده و سدیم و نوشیدن بیش از اندازه الکل خودداری کنید. از برنامه غذایی سالمی پیروی کنید تا وزن سالمی داشته باشید و بتوانید فشارخون و دیابت خود را کنترل کنید. با کنترل فشارخون و دیابت، میتوانید از ابتلا به این اختلال پیشگیری کنید
- سعی کنید وزن سالمی داشته باشید: با داشتن وزن سالم نیز، میتوانید ابتلا به دیابت را به تأخیر بیندازید و فشارخون خود را کنترل کنید. اگر میخواهید وزن خود را کاهش دهید، با متخصص تغذیه درباره کاهش وزن با مواد غذایی سالم صحبت کنید. کاهش وزن میتواند به کاهش التهاب و افزایش هورمون تستوسترون کمک کند و اعتمادبهنفس را افزایش دهد. اگر وزن سالمی با توجه به قد خود دارید، سعی کنید آن را با مواد غذایی سالم و فعالیت بدنی حفظ کنید
- فعالیتهای بدنی مختلفی را انجام دهید: فعالیت بدنی میتواند جریان خون را در بخشهای مختلف بدن مانند آلت تناسلی افزایش دهد. پیش از شروع فعالیتهای جدید، با پزشک خود صحبت کنید. ابتدا فعالیتهای بدنی آسانی مانند راهرفتن و باغبانی را انجام دهید. سپس فعالیتهای دشوارتری مانند پیادهروی سریع یا شنا را بهتدریج شروع کنید. حداقل 30 دقیقه از روز خود را به فعالیت بدنی اختصاص دهید
- از مصرف داروهای غیرقانونی خودداری کنید: داروهای غیرقانونی میتوانند از ایجاد و حفظ حالت نعوظ جلوگیری کنند. آنها همچنین میتوانند شناسایی دلایل فیزیکی و روانی ایجادکننده این اختلال را دشوار کنند. اگر برای ترک این داروها به کمک نیاز دارید، با پزشکی معتبر ملاقات کنید
برای درمان اختلال نعوظ به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
اگر تصور میکنید به اختلال نعوظ مبتلا شدهاید، برای درمان آن به پزشک عمومی یا اورولوژیست کلینیکهای معتبری مانند کلینیک پزشک اول مراجعه کنید. اورولوژیستها در تشخیص و درمان شرایط تأثیرگذار بر سیستم تولیدمثل و سیستم ادراری تخصص دارند. آنها میتوانند این اختلال را تشخیص دهند، دلایل ایجادکننده آن را بهدرستی شناسایی کنند و بهترین روشهای درمانی را به شما پیشنهاد دهند.
جمعبندی
در این مطلب، گفتیم که اختلال عملکرد نعوظ چیست و شما را با جنبههای مختلف آن آشنا کردیم. فراموش نکنید که اختلال نعوظ اختلالی متداول است و میتواند اعتمادبهنفس را کاهش دهد و افراد را به بیماریهای روانی مبتلا کند. ازآنجاییکه این اختلال ممکن است نشانه بیماریهای دیگر نیز باشد، نباید آن را نادیده بگیرید.
حتما درباره علائم خود صادقانه با پزشک صحبت کنید و خجالت نکشید. اگر علائم این اختلال را مشاهده میکنید و باعث ایجاد اضطراب و تنش در روابط شما شدهاند، در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید. پزشکان کلینیک پزشک اول میتوانند این اختلال را بهدرستی تشخیص دهند و دارو یا سکس تراپی را برای درمان آن تجویز کنند.
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید